هگمتانه، گروه گردشگری: با وجود اینکه همدان با داشتن 225 بقعه متبرک و امامزاده ظرفیت بزرگ در حوزه گردشگری زیارتی دارد اما در اثر عوامل مختلف از جمله بی‌توجهی مسؤولان به این حوزه و عدم تبلیغات، همدان سهم بسیار ناچیزی را در گردشگری زیارتی دارد و این ظرفیت در استان همدان مغفول باقی‌مانده است، در حالیکه برخی از امامزادگان مدفون در همدان فرزندان بلافصل ائمه اطهار(ع) هستند.
به گزارش خبرنگار هگمتانه، امروزه صنعت گردشگری یکی از زمینه‌های مهم برای اشتغال‌زایی، ایجاد ارزش افزوده و رشد اقتصادی در شهر‌ها به شمار می‌رود، صنعت گردشگری شامل قسمت‌های مختلفی می‌شود که هر یک به نوبه خود طرفداران خاص خود را دارد، که از آن جمله می‌توان به گردشگری ورزشی، تاریخی، طبیعی، کشاورزی و مذهبی و زیارتی اشاره داشت.
استان همدان و به ویژه شهر همدان که قدمتی سه هزار ساله دارد و در دامنه کوه الوند قرار گرفته است، در زمینه‌های مختلف طبیعی، تاریخی و حتی مذهبی ظرفیت‌های بسیاری دارد، طی سال‌های اخیر برای رشد اقتصادی همدان بر صنعت گردشگری تأکید فراوان شده است و یک سری از اقدامات در زمینه ساخت مراکز اقامتی، معرفی جاذبه‌های طبیعی و تفریحی همدان و... انجام شده است، اگرچه در حوزه‌های عنوان شده اقدامات کاملی صورت نگرفته است، اما یکی از زمینه‌های گردشگری در همدان که ظرفیت بالایی دارد و سال‌هاست که مغفول باقی مانده است توجه به گردشگری زیارتی است.
شیعیان و مسلمانان جهان و ایران هرساله هزینه بسیاری را برای سفر به اماکن مذهبی و زیارت ائمه اطهار(ع) و امامزادگان می‌کنند و حتی مردم سایر ادیان نیز علاقه زیادی به دیدن اماکن تاریخی و مکان‌های مذهبی در سراسر دنیا دارند و به واقع مذهب و دین یکی از دلایل اصلی سفر به شمار می‌رود.
اگر به دنبال یک سفر زیارتی در دل محله‌ای قدیمی و زیارت امامزاده‌ای دارای یک بنای تاریخی و زیبا هستید که هم روحتان را جلا دهید و هم چشمتان را می‌توانید امامزاده یحیی‌(ع) را در همدان انتخاب کنید.
امامزاده یحیی(ع) که در محله قدیمی آقاجانی بیک واقع شده است، روى سنگ قبر امامزاده هیچ‌گونه نوشته‌اى وجود ندارد، اما با توجه به شجره‌نامه موجود، امامزاده مدفون در این بقعه با هشت واسطه به امام حسن مجتبى(ع) مى‌رسد.
علامه نسابه سید جعفر اعرجی نجفی، متوفای 1332 هـ.ق درباره امامزاده یحیای همدان می‌نویسد: «یحیی به علی‌ بن علی‌ بن سعید بن علی ‌بن داود بن سلیمان ‌بن عبدا..بن موسی الجون‌بن عبدا... المحض‌ بن الحسن المثنی ‌بن الامام الحسن و هو السید الجلیل صاحب الکرامات کان بهمدان و اولد و له فیها مشهد یزار و یعرف بمشهد.»
بقعه متبرکه امامزاده یحیی(ع) در محله‌ای به همین نام و در حاشیه شمالی بلوار آیت‌الله مدنی شهر همدان قرارگرفته و از آثار باشکوه دوره صفویه است که در زمان قاجار، رواق‌هایی بر آن افزوده‌اند و زبیده خاتون دختر فتحعلی شاه نیز به عمران این بقعه کوشیده است، اما صندوق ضریح متعلق به سده هشتم و نهم ایلخانی یا تیموری است.
این بنا دارای دو ورودی است که یک درِ آن به داخل کوچه و درِ دیگر به بلوار مدنی باز می‌شود. ورودی اصلی این امامزاده در ضلع غربی دارای سردری قوس‌دار و دو مناره ساده است. در هنگام ورود به حیاط، طاق‌نمای زیبایی در ورودی امامزاده دیده می‌شود که دور تا دور آن آینه‌کاری شده اما در برخی قسمت‌ها از بین رفته است.
در چهار گوشه جبهه خارجى ساختمان مقبره هم راه‌پله‌هایى براى دسترسى به حجره‌هاى طبقه دوم و پشت‌بام وجود دارد. بقعه در وسط حیاطی بزرگ و مستطیل‌شکل قرار دارد که دیواره‌های شمالی، جنوبی و شرقی، آن را محصور کرده‌اند. مقبره دارای پلان مستطیل‌شکل و دوطبقه است و در هر ضلع آن ایوانی کشیده شده که با یک ورودی قوس‌دار به داخل بقعه راه می‌یابد.
ورودی اصلی که در ایوان غربی قرار دارد، آینه‌کاری شده است و در آن، اشعاری از محتشم کاشانی و بیان نام پنج تن اهل‌بیت(ع) و تاریخ 1306 به‌چشم می‌خورد. داخل بقعه، حرم مربع‌شکل بزرگى به‌ابعاد 6 متر در وسط قرار دارد.
تا چند سال پیش، ضریح چوبى به‌طول 260 و عرض 182 و ارتفاع 108 سانتى‌متر روى پایه مرمرى از سنگ‌هاى قدیمى وسط حرم قرار داشت که امروزه جای خود را به ضریح فلزی داده است. داخل ضریح صندوقى به‌طول 174 سانتى‌متر و عرض 1 متر با ارتفاع 104 سانتى‌متر قرارگرفته است. دو طرف طول صندوق، منبت‌کاری‌های زیبایی انجام‌شده که به قرن‌هاى هشتم و نهم هجرى قمری مربوط است.
اگر می‌خواهید سفر زیارتی در مرکز شهر داشته باشید می‌توانید آرامگاه امامزاده عبدالله (ع)در همدان را انتخاب کنید
امامزاده عبدا..، محل دفن دو تن از امامزادگان با نام‌های امامزاده عبدا...و پدر ایشان امامزاده احمد است که با نام امامزاده عبدا...شهرت دارد. گفته می‌شود که نسب ایشان به امام هفتم می‌رسد و به تصریح می‌شود که حضرت امامزاده عبدا.. (ع) در همدان سکونت داشته است و یک تیره از علویان مهاجر و سادات موسوی ساکن در همدان را از این شجره مبارکه می‌توان دانست. شجره‌نامه این دو امامزاده به این شرح است: «قتیل القرامطه جناب احمد بن محمد ابن ابراهیم بن عبیدالله بن موسى الکاظم (علیه السلام)». لازم به ذکر است که اطلاعات دقیقی از تولد و وفات این امامزادگان در دست نیست. این مکان در بین اهالی همدان بسیار محبوب است به طوری که افراد پس از ازدواج به طواف این مکان می‌پردازند.
بنایی که هم اکنون قابل مشاهده است، به جای بنایی کوچک که متعلق به دوران قاجار بود، ساخته شده است که طاق سنگی چهارضلعی با گنبدی از شیروانی بود. در حال حاضر این مکان بسیار گسترش پیدا کرده است و به طوری که گنبد و دو گلدسته طلایی رنگ بقعه امامزاده از فاصله‌های دور به وضوح خودنمایی می‌کند. این بنا دارای مساحتی در 5700 مترمربع است که در دو طبقه ساخته شده است. در حال حاضر این مکان دارای امکانات متعددی از جمله حجرات، کتابخانه، موزه زائرسرا، قسمت‌های اداری، سالن‌های جلسات و مراسم مذهبی و … است.

  خاکسار: مذهب از اصلی‌ترین انگیزه‌های سفر بوده که سهم بسزایی را در گردشگری دارد
معاون گردشگری، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان در گفت‌وگو با خبرنگار هگمتانه با بیان اینکه گردشگری وسیله‌ای است که افراد را با مذاهب و فرهنگ‌های متفاوت به یکدیگر پیوند می‌دهد و به آنها کمک می‌کند تا همدیگر را با وجود تنش‌ها و اختلافات سیاسی و اجتماعی، بهتر درک کنند، گفت: مذهب به عنوان یکی از اصلی‌ترین انگیزه‌های سفر شناخته شده است.
علی خاکسار افزود: امروزه گردشگری مذهبی و زیارتی به عنوان یکی از انواع گردشگری، جایگاه مهمی در جذب گردشگر دارد که اگر چه اهداف و ویژگی‌هایی متفاوت با سایر انواع گردشگری دارد اما می‌تواند به رونق گردشگری منطقه کمک کند و با ایجاد فضاهای تفریحی و رفاهی در محدوده این اماکن دینی، می‌توان مدت سفر گردشگران را بیشتر کرد.
وی با بیان اینکه گردشگری مذهبی یکی از رایج‌ترین اشکال جهانگردی در جهان است و پیروان ادیان مختلف از دیرباز سفرهای گوناگونی را به تمام نقاط جهان انجام می‌دهند، ادامه داد: گردشگری مذهبی از نمونه حوزه‌های اشتغال زا و سودآور به شمار می‌رود که به موازات آورده‌های اقتصادی آن، در تقویت روحیه معنوی زائران و فرهنگ دینی و مذهبی کشورهای هدف نیز بسیار مؤثر و تأثیرگذار است.
خاکسار با بیان اینکه شهر مکه یکی از کانون‌های گردشگری مذهبی جهان به شمار می‌رود که هرساله میلیون‌ها نفر با هدف زیارت خانه خدا رهسپار این منطقه می‌شوند، عنوان کرد: در کشور ایران شهرهای قم و مشهد نمونه و تجلی گاهی از صفوف زائران ایرانی و خارجی محسوب می‌شود که هر یک ظرفیت و کانونی است که در کنار تقویت روحیه دینی و معنوی از جهت ارتقا ضریب اشتغال‌زایی بسیار مهم و حائز اهمیت به شمار می‌روند.
همدان دارای 38 اثر مذهبی ثبت شده
وی در پاسخ به اینکه گردشگری مذهبی در همدان معرفی نشده است و تبلیغاتی در این خصوص صورت نگرفته و زیر‌ساخت‌ها باید اجرایی شود، گفت: همدان به عنوان یکی از شهرهای تاریخی کشور دارای قابلیت‌های بی‌نظیری است که در حوزه‌های مختلف گردشگری می‌توان از آن بهره‌برداری کرد.
خاکسار ادامه داد: استان همدان دارای 38 اثر ثبت شده مذهبی است که در صورت برنامه‌ریزی درست می‌تواند جاذب خیل عظیمی از گردشگران به سمت استان باشد.
معاون گردشگری میراث فرهنگی استان همدان با بیان اینکه در همدان میراث تاریخی و معنوی برجسته‌ای وجود دارد که از دیرباز مورد توجه اقوام و گروه‌های مختلف بوده است، افزود: گردشگری مذهبی در استان همدان نیازمند برنامه‌ریزی هدفمند و ساماندهی بناهای مذهبی ثبت شده توسط میراث فرهنگی و اوقاف و امور خیریه است.
خاکسار با بیان اینکه منابع گردشگری مذهبی استان در تمام اقلام تبلیغاتی معرفی شده است، تصریح کرد: ایام محرم و صفر فرصت مناسبی برای معرفی امکان مذهبی همدان است.
وی مسجد جامع هر شهر را نمود بارز گردشگری مذهبی معرفی کرد و گفت: همیشه تاریخ ملت بزرگ ایران به داشتن فرهنگ بالا نزد جهانیان شناخته می‌شد و همراهی دین اسلام با فرهنگ ایرانی بر غنای فرهنگ ایران افزوده است.
زین‌العابدینی: گردشگری مذهبی اشتغال‌زاست
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان همدان نیز در گفت‌وگویی با بیان اینکه گردشگری مذهبی یکی از رایج‌ترین اشکال گردشگری در سراسر جهان است که اصلی‌ترین هدف آن درک تجربه‌ای مذهبی است، اظهار کرد: امروزه گردشگری مذهبی انگیزه‌ای برای سفر محسوب می‌شود که امامزادگان شاخص نیز در این راستا بی‌تأثیر نیستند.
حجت‌الاسلام رضا حاجی زین‌العابدینی با بیان اینکه گردشگری مذهبی صنعتی است که علاوه بر برخورداری از امکانات درآمد‌زایی، اشتغال‌زاست و اشاعه فرهنگ و حفظ و احیا امامزادگان و بقاع متبرک را به دنبال خواهد داشت، عنوان کرد: با توجه به اینکه کشور ایران و به ویژه استان همدان دارای بافت بومی و مذهبی است ضرورت توجه به گردشگری مذهبی در این منطقه احساس می‌شود.
وی با بیان اینکه بافت مذهبی، اعتقادات دینی و وجود اماکن مذهبی در همدان شرایط مناسبی را برای توجه به گردشگری مذهبی فراهم کرده است، ادامه داد: استان همدان دارای 255 بقعه متبرک و امامزاده بوده و در این زمینه از جایگاه ویژه‌ای در کشور برخوردار است.
وی یکی از نیازهای اساسی تحقق منویات مقام معظم رهبری مبنی بر تبدیل بقاع متبرک به قطب فرهنگی را توجه به زیرساخت‌ها و نیازهای هر امامزاده و بقعه متبرک دانست و ابراز کرد: ایجاد راه‌های دسترسی به امامزادگان و بقاع متبرک همیشه از دغدغه‌های مجموعه اوقاف بوده چراکه راه‌های ارتباطی یکی از مسائل اصلی در پیشرفت هر جامعه چه از نظر اقتصادی و چه از نظر فرهنگی محسوب می‌شود.
زین‌العابدینی با بیان اینکه امامزادگان نقش بسیاری در رونق صنعت گردشگری منطقه دارند، ابراز کرد: سالانه تعداد زیادی از هموطنان از سراسر کشور به زیارت امامزادگان می‌آیند که با برنامه‌ریزی صحیح در این زمینه می‌توان به توسعه‌ این بخش مهم کمک کرد و شاهد توسعه‌ استان در بخش‌های دیگر نیز بود.