هگمتانه، گروه خبر همدان: معاون مدیریت بحران استانداری همدان بیان کرد: یکی از اصلی‌ترین علل آتش‌سوزی در بازار همدان، اتصالات برقی ناایمن است اما شرایط خاص و تاریخی بودن بازار، اجرای بسیاری از اقدامات ضروری را با محدودیت مواجه کرده است.
به گزارش هگمتانه، علی وجدانی نوذر با بیان اینکه بازار و بافت مرکزی همدان به دلیل تاریخی بودن، شرایط خاص و پیچیده‌ای دارد که اجرای کامل اصول ایمنی را در تمامی کاربری‌ها دشوار می‌کند، افزود: مطالعات و تجربیات نشان می‌دهد که در مناطق شهری، به‌ویژه در بافت‌ مرکزی و بازارها، یکی از مهم‌ترین مخاطرات، وقوع حریق و آتش‌سوزی است که این نوع حوادث، در دسته‌بندی مخاطرات انسان‌ساز سهوی قرار می‌گیرند و ضرورت نظارت دقیق‌تر و آموزش مداوم اصول ایمنی را برجسته می‌کنند.
وی بیان کرد: اگرچه در بازار همدان ساختمان بلندمرتبه وجود ندارد، اما اهمیت تاریخی این کاربری‌ها ضرورت بازرسی و ارزیابی دقیق‌تر را دوچندان می‌کند و به همین منظور، کارگروهی در استان تشکیل شده که اعضای آن وظیفه بررسی و ارزیابی ایمنی بازار را بر عهده دارند.
وجدانی‌نوذر بیان کرد: بازار مرکزی همدان تاکنون بارها مورد بررسی قرار گرفته و نکات ایمنی به اصناف، شهرداری و سایر مجموعه‌های مرتبط ابلاغ شده و در همین راستا، آتش‌نشانی نیز اقداماتی را برای افزایش ایمنی بازار در دستور کار قرار داده است.
معاون مدیریت بحران استانداری همدان با بیان اینکه بازار همدان به دلیل قدمت تاریخی و وجود معابر باریک، در صورت وقوع حادثه‌ای مانند آتش‌سوزی، می‌تواند با سرعت بالایی دچار گسترش بحران شود و حتی کل شهر را تحت تأثیر قرار دهد، اظهار کرد: چند سال پیش، آتش‌نشانی همدان با همکاری مشاوران علمی توانمند، مرحله نخست طرح افزایش ایمنی بازار را اجرا و نکات حیاتی را به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ کرد اما اقدامات انجام‌شده همچنان ناکافی است.
وجدانی‌نوذر با بیان اینکه آتش‌نشانی و شهرداری نیز اقدام به شناسایی و ارزیابی ساختمان‌های پرخطر کرده‌اند اما با وجود این پیشرفت‌ها، چالش‌ها و محدودیت‌هایی در ارتقای سطح ایمنی و آمادگی وجود دارد که نیازمند توجه ویژه است، تصریح کرد: یکی از اصلی‌ترین علل آتش‌سوزی در بازار همدان، اتصالات برقی ناایمن است و اگرچه شرکت برق بازدیدهای دوره‌ای را انجام داده، اما شرایط خاص و تاریخی بودن بازار، اجرای بسیاری از اقدامات ضروری را با محدودیت مواجه کرده است و ضوابط و استانداردهای میراث فرهنگی نیز مانع از انجام برخی کارهای مرمتی می‌شود که برای ارتقای ایمنی ضروری هستند.
وجدانی نوذر خاطرنشان کرد: به‌منظور ارتقای ایمنی بازار تاریخی همدان، میراث فرهنگی باید اصول، ضوابط و استانداردهای لازم برای مرمت و ایمن‌سازی را به‌صورت مکتوب در اختیار مشاوران و دستگاه‌های اجرایی قرار دهد.
وی اضافه کرد: برخی دستگاه‌ها موانع اجرای اقدامات ایمنی را نبود اعتبار و بودجه عنوان می‌کنند، اما باید توجه داشت که این مشکل قابل حل است چراکه در صورت بروز بحران، هزینه‌های بسیار زیادی ایجاد می‌شود که جبران آن بسیار دشوارتر از هزینه‌های پیشگیرانه است و اصلی‌ترین عامل ایمن‌سازی، عدم هماهنگی بین دستگاه‌ها و اجرای اقدامات در راستای استانداردهای میراث فرهنگی است.
وجدانی‌نوذر با بیان اینکه مطالعات شناسایی مخاطرات طبیعی در استان همدان نشان می‌دهد که 22 نوع مخاطره شناسایی شده است که 15 مورد آن اولویت‌دار و مهم هستند که این مخاطرات عمدتا در حوزه‌های طبیعی قرار دارند و تهدیدات عمدی مانند اقدامات امنیتی یا سیاسی در محدوده مدیریت بحران گنجانده نمی‌شود، اظهار کرد: در بافت بازار تاریخی همدان، دو مخاطره طبیعی مهم که می‌توانند به این منطقه آسیب وارد کنند، شامل آب‌گرفتگی و سیلاب و تندبادها و طوفان‌ها هستند و سامانه زهکشی موجود در بازار به جمع‌آوری آب‌های سطحی کمک کرده و مسقف بودن بازار نیز تا حدی از هدایت بارش‌ها جلوگیری می‌کند، اما تهدید سیلاب و آب‌گرفتگی همچنان پابرجاست همچنین، شیروانی‌های قدیمی بازار با توجه به آسیب‌پذیری در برابر بادهای شدید، نگرانی‌هایی را در صورت وقوع طوفان‌های شدید ایجاد می‌کنند.
معاون مدیریت بحران استانداری همدان با بیان اینکه طبق ارزیابی‌ها، وضعیت خطر زلزله در استان همدان متفاوت است و شهرستان نهاوند به‌عنوان بحرانی‌ترین منطقه از لحاظ زلزله شناخته شده، در حالی که شهرستان‌های رزن و درگزین در خطر نسبی بسیار زیاد و همدان در وضعیت متوسط قرار دارند، ادامه داد: در مقایسه با استان‌های دیگر، همدان وضعیت بهتری از نظر وقوع زلزله دارد، اما فرسودگی ساختمان‌ها و کاربری‌ها می‌تواند تحت تأثیر زلزله‌های استان‌های همجوار قرار گرفته و بازار تاریخی همدان نیز با توجه به قدمت بالای آن، ممکن است در معرض تهدید زلزله قرار گیرد.
وی با بیان اینکه در حوزه مخاطرات انسان‌ساز، مهم‌ترین تهدیدات بازار همدان ناشی از حریق و آتش‌سوزی است که اغلب به دلیل محاسبات غلط در سامانه‌های برقی، استفاده نادرست از گاز و گرمایش ایجاد می‌شود، تصریح کرد: آب‌شستگی یکی از مخاطرات انسان‌ساز بوده که در بازار تاریخی همدان وجود دارد و به‌ویژه در بافت مرکزی این شهر قابل توجه است و همدان به‌عنوان شهر قنات‌ها شناخته می‌شود و قنوات قدیمی در زیر شهر قرار دارند که با گذر زمان و ساخت‌وسازهایی که روی این قنوات انجام شده، بسیاری از آنها کور و غیرقابل استفاده شده‌اند، به‌طوری که در برخی موارد، شناسایی این قنوات نیز ممکن نیست.
به نقل از ایسنا، وجدانی‌نوذر اضافه کرد: در زمان بارش‌های سنگین، نفوذ آب به این قنات‌ها ممکن است باعث پر شدن آنها شود و در نتیجه پی و فونداسیون ساختمان‌های موجود در سطح زمین تحت تأثیر قرار می‌گیرند و یکی از گزارش‌های اخیر، مربوط به مسجد جامع همدان است که آب‌گرفتگی و جمع شدن آب زیر قنات باعث سست شدن پی بنا و تهدید برای فرو ریختن آن و ساختمان‌های اطراف شده بود و پس از انتشار این گزارش، اقدامات مقاوم‌سازی در مسجد جامع به منظور جلوگیری از بروز خسارات بیشتر انجام شد.