هگمتانه، گروه پزشکی و سلامت: با بالارفتن آمار ابتلا به کبد چرب و حتی ابتلای کودکان به این بیماری، می‌توان این بیماری را تهدیدی برای سلامت جامعه عنوان کرد، طب ایرانی برای پیشگیری و درمان کبد چرب روش‌های مختلفی را بیان کرده است
به گزارش خبرنگار هگمتانه، طب ایرانی معتقد است با اصلاح عادات غذایی و سبک زندگی و همچنین استفاده از خوردنی‌های دارویی گیاهی می‌توان بیماری‌های مختلف را بدون عوارض جانبی درمان کرد. طب ایرانی بر این باور است که درمان کبد چرب در ابتدا باید از طریق تغییر سبک زندگی و اصلاح تغذیه صورت بگیرد و در کنار آن می‌توان از داروهای گیاهی نیز استفاده کرد.
طب ایرانی اذعان دارد که تا زمانی که تغییر سبک زندگی و اصلاح تغذیه صورت نگرفته است، با هیچ داروی شیمیایی و گیاهی نمی‌توان کبد چرب را درمان کرد.
از نظر متخصصان طب ایرانی، کبد چرب در نتیجه زندگی ناسالم و عادت غذایی غلط به وجود می‌آید و بهترین راه مبارزه با آن پیشگیری است، زیرا اگر این بیماری در بدن فرد به سطح حاد برسد تنها درمان‌های شیمیایی اثربخش خواهند بود، درمان‌هایی که ده‌ها عوارض جانبی را به همراه دارند.
بهترین راه برای مبارزه با این بیماری، پیشگیری با رعایت نکاتی در مورد زندگی و رژیم غذایی سالم است. برای درمان کبد چرب در طب ایرانی راه‌های مختلفی چون خوردن خاکشیر سفارش شده است.
تنها کاهش مصرف چربی‌ها در درمان کبد چرب مؤثر نیست بلکه در کنار آن باید اصلاح تغذیه، کم کردن وزن و کم کردن چاقی شکمی صورت بگیرد.
برای درمان کبد چرب باید به رفتارهایی چون تنظیم ساعات خواب و بیداری، داشتن ورزش منظم، اجابت مزاج، کنترل خشم و استرس، نگرانی‌ها و... توجه شود.
یک متخصص طب ایرانی در گفت‌وگو با برنامه انارستان، با بیان اینکه هر گرید کبد چرب، 10 سال از طول عمر انسان می‌کاهد و بیماری‌های قلبی را جلو می‌اندازد، مهم‌ترین پرهیزات غذایی برای پیشگیری از ابتلا به کبد چرب و راهکارهای درمانی طب ایرانی برای درمان آن را تشریح کرد.
دکتر محمد عزیزخانی اظهار کرد: استرس، تغذیه ناسالم، فست‌فودها، استفاده از چربی‌های اشباع‌شده، کم‌تحرکی و مصرف اشتباه داروهای شیمیایی از جمله دلایل بروز کبد چرب است.
وی ادامه داد: طبق تحقیقات به‌ عمل‌ آمده، بزرگ‌ترین خطر ابتلا به کبد چرب، عوارض قلبی و عروقی هست که هر گرید کبد چرب، 10 سال از طول عمر انسان می‌کاهد و بیماری‌های قلبی را جلو می‌اندازد؛ انسدادها، بی‌اشتهایی، لاغری، بزرگ شدن شکم، به‌ هم ریختن شاخص‌های خون، ریزش مو و آب آوردن شکم از علائم گرید4 کبد چرب است که باید در این مرحله پیوند کبد انجام شود.
این متخصص طب ایرانی با تشریح برخی راهکارهای پیشگیری و درمان کبد چرب گفت: استفاده به قاعده و کم از روغن‌های زیتون و حیوانی، پرهیز از غذاهای کارخانه‌ای با مواد نگهدارنده، خودداری از مصرف آب یخ و سرد به‌ ویژه در حالت ناشتا، بین غذا و هنگام ورزش و نیز خوردن غذا با آرامش و خوب جویدن، ابتلا به کبد چرب را کاهش می‌دهند همچنین استفاده از چاشنی رب‌های انار، سیب، به، آلو و ازگیل کنار غذاها توصیه می‌شود و کسانی که نمی‌توانند بین غذا یا ورزش آب ننوشد، بهتر است از آب گرم یا ترکیب آب گرم و گلاب به صورت جرعه جرعه استفاده کنند.
عزیزخانی برای تقویت و بهبود عملکرد کبد متذکر شد: گیاه "ماریتیغال" یا خارمریم در بازسازی و جوانسازی کبد، دمنوش ریشه باباآدم مقوی فوق‌العاده کبد، قلب و مغز، گیاه اکیناسه که شربت و قرص آن هم در بازار موجود است برای تقویت ایمنی بدن، زنجبیل با استفاده از مصلحات آن در گرم‌مزاجان و نیز مصرف ناشتای ترکیب دارچین و عسل، زردچوبه و عسل، عسل و لیمو که مناسب همه طبع‌ها است برای پاک‌سازی و دفع عفونت‌ها و بازکننده مجاری کبد از گیاهان مفید به‌ شمار می‌روند.
وی مصرف هر چیز را طبق طبع مزاج مفید دانست و گفت: سیر با طبع گرم و خشک بالا برای گرم‌مزاجان و کبد گرم خوب نیست اما سیرترشی قهوه‌ای و شیرین معجون و اکسیری با خاصیت درمانی به‌ ویژه پاک‌سازی جدار کبد و قلب و عروق است که برای همه طبع‌ها توصیه می‌شود البته سیرسیاه که اخیراً به بازار آمده است، خواص سیر ترشی را ندارد؛ چای سبز هم برای مزاج سرد و تر با بلغم و رطوبت بالا مفید است و مصرف آن همانند قهوه، بیشتر از هفته‌ای 2 تا 3 بار موجب خشکی کبد می‌شود؛ چای سفید هم به‌ علت مرغوبیت و خاصیت خونسازی و تقویت معده از چای سبز برتر است که در چین و کشورهای پیشرفته بیشتر مورد توجه است.
متخصص طب ایرانی میوه‌های پاییزی را برای تقویت کبد و ایمنی بدن مفید خواند و افزود: در پاییز، بیماری‌ها به‌ دلیل غلیظ‌تر شدن خون و تجمع سودا بیشتر می‌شود و چغندر از میوه‌هایی هست که فلز سنگین و رسوبات بدن را جذب و دفع می‌کند؛ کدو حلوایی، شلغم، لبو و انار و مصرف به قاعده آجیل‌ها از جمله مغز گردو، بادام، پسته و فندق تأمین‌کننده امگا 3، 6 و 9 بدن و تقویت‌کننده کبد و درمان کبد چرب هستند.
عزیزخانی توصیه کرد: مصرف انواع سبزیجات به‌ ویژه کاهو، هویج، کلم، توت قرمز و شاه‌توت، سیب ناشتا، کنگر فرنگی یا آرتیشو، سبزی جعفری، عناب دم‌کرده یا خشک یا رب عناب، سرکه‌شیره، انواع سکنجبین، ترکیبی از آب شلغم و هویج و چغندر و کرفس ناشتا در 21 روز کاهنده سریع چربی خون و کلسترول هم هست، دمنوش ناشتای گیاه کاسنی و شاهتره در 21 روز، خارخاسک و خارشتر، درمنه‌، ماءالجبن و ماءالشعیر طبیعی، زعفران، انجیر، فندق، توت سفید، گلاب، مویز و زیتون همه از مقویات کبد و درمان کبد چرب است همچنین مصرف کم شیرینی طبیعی بعد از غذا شامل شیره و عسل و مرباهای بالنگ، به و سیب کمک به هضم بهتر و عملکرد کبد می‌کند.
این متخصص طب ایرانی، مصرف عسل یا شیره انگور رقیق‌ شده یا سیب را قبل از خواب مفید دانست و گفت: برای پیشگیری از کبد چرب باید مراقب غذایمان باشیم که هر اقلیم و آب‌وهوایی، غذای خاص خود را دارد و ژنتیک و مسائل موجود در کشور هم در سلامتی افراد مؤثر است مثلاً در اروپا و آمریکا راحت‌تر قهوه و شکلات مصرف می‌شود اما در ایران که اکثراً صفراوی و گرم و خشک هستند و ذاتاً کبدهای مردم ضعیف است با افراط در مصرف قهوه و شکلات حتی شکلات تلخ دچار اختلال و چربی کبد می‌شوند.
وی درباره مصرف داروهای شیمیایی تأکید کرد: برخی داروها مثل داروی قلب یا فشارخون و داروهای خاص اعصاب نباید بی‌حساب و کتاب قطع شوند اما با کوچکترین بهانه سراغ مصرف مسکن و آنتی‌بیوتیک هم نروید و به‌ جای استفاده از داروهای شیمیایی از درما‌ن‌های طبیعی، مسکن‌های گیاهی، ماساژ، مشت‌ومال، بادکش و دیگر موارد که عوارض خیلی کمتری دارند، بهره گیرید؛ ایجاد آرامش هم در روح و روان و سلامتی افراد نقش مؤثری در حفظ اعضای رئیسه بدن به‌ ویژه کبد دارد.
تغییر سبک زندگی؛ راز درمان
یک متخصص طب ایرانی نیر در گفت‌وگو با انارستان، با تأکید بر اینکه تنها راه درمان کبد چرب تغییر سبک زندگی است، تصریح کرد: تا زمانی که تغییر سبک زندگی و اصلاح تغذیه صورت نگیرد با هیچ داروی گیاهی یا شیمیایی هم درمان نمی‌شود.
دکتر ستاری با اشاره به اینکه تغییر سبک زندگی هم به تغذیه مربوط می‌شود و هم به رفتارهای دیگر چون تنظیم ساعات خواب و بیداری، دیر به بستر نرفتن، صبح دیر از خواب بلند نشدن، داشتن فعالیت ورزشی منظم، اجابت مزاج روزانه بستگی دارد، عنوان کرد: کنترل خشم، استرس، نگرانی‌ها، دغدغه‌های فکری و ذهنی و تغذیه از جمله نکاتی است که باید رعایت کرد.
وی در ادامه سخنانش اظهار کرد: کسانی که دچار کبد چرب می‌شوند، گمان می‌کنند که تنها باید از مصرف چربی‌ها بپرهیزند و این درست است اما باید نکات دیگر هم در تغذیه رعایت شود که کم کردن مصرف چربی به تنهایی کافی نیست.
این متخصص طب ایرانی تصریح کرد: در بحث اصلاح تغذیه، کم کردن وزن و کم کردن چاقی شکمی مهم است ولی این نکته باید تذکر داده شود که کاهش وزن سریع و وزن زیادی را در یک ماه از دست دادن یکی از عوامل خطر در ابتلا به کبد چرب است و آن را تشدید می‌کند.
ستاری افزود: از دیگر نکات تغذیه محدود کردن استفاده از خوراکی‌های شیرین است که مانند قند، میوه‌های شیرین که باید در مصرف آن تعادل را حفظ کرد و اگر تنها روغن را کم کند ولی از طرف دیگر میوه بسیار مصرف کند قند زیادی را وارد بدن می‌کند که برای کبد چرب مضر است.
وی با تأکید بر اینکه استفاده از یخ در نوشیدنی‌ها و آب می‌تواند عاملی برای کبد چرب باشد، اضافه کرد:‌ کسانی که کبد چرب دارند باید در استفاده از یخ پرهیز کنند.
متخصص طب ایرانی در ادامه سخنان خود بیان کرد: نکته مهم دیگر رعایت ساده‌خوری و پرهیز از درهم‌خوری است و یا اینکه اگر فرد یک نوع غذا مصرف می‌کند در کنار آن انواع ماست، سالاد، ترشیجات و شوریجات و نوشیدنی مصرف نکند.
ستاری اظهار کرد: مهم‌ترین نکته در کنترل کبد چرب ساده‌خوری و استفاده از یک نوع غذا در هر وعده است و تنها چیزی که همراهی آن با غذا مشکلی ندارد سبزی خوردن و زیتون است.
نکته مهم در طب ایرانی، ساده‌خوری است و تنها مواد غذایی که خوردن آن با غذا مشکلی ندارد سبزی خوردن و زیتون است.
وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از عادات بسیار غلط خوردن میوه بلافاصله بعد از غذاست، اظهار کرد: بهترین زمان مصرف میوه به صورت میان وعده یا با فاصله نیم ساعت یا بیشتر، قبل از وعده غذایی است.
ستاری با اشاره به اینکه آب خوردن پس از مصرف میوه نیز اشتباه است، عنوان کرد: اگر پس از مصرف میوه تشنگی وجود داشته باشد، باید صبر کنند بعد آب میل کنند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه فرد باید از خوردن غذاهای غلیظ پرهیز کند، افزود: فرد باید از خوردن غذاهایی که پنیر پیتزا دارد و روغن بسیار دارد و یا اینکه ژلاتین دارند و حتی برنج برای بیماران دیابتی محدود شود و مدتی برنج از وعده غذایی حذف شود برای بیمارن کبد چرب مفید است.
یکی از عادات بسیار غلط خوردن میوه بلافاصله بعد از غذا است، بهترین زمان مصرف میوه به صورت میان وعده یا فاصله نیم ساعت یا بیشتر از قبل وعده غذایی است.
متخصص طب ایرانی اظهار کرد: در کنار رعایت این اصول داروهای گیاهی متعددی وجود دارد که می‌تواند برای درمان کبد چرب مفید باشد ولی اگر کسی آن اصول و نکات سبک زندگی را رعایت نکند با مصرف داروها به تنهایی نمی‌تواند مشکلش را حل کند.
وی اظهار کرد: یکی از اشتباهاتی که برای درمان کبد چرب در بین مردم وجود دارد مصرف ترشی‌ها و آبغوره و سرکه است. با این تصور که کبد چرب را درمان می‌کند کسانی که مبتلا به کبد چرب هستند باید از مصرف ترشی‌ها به صورت تکی و تنها پرهیز کنند، ترکیباتی چون سکنجبین اشکالی ندارد اما مصرف سرکه خالص انگور یا سرکه سیب ضرر دارد.
یک اشتباه رایج در بین مردم برای درمان کبد چرب مصرف ترشی و یا سرکه به تنهایی است در حالی که این خوراکی‌ها برای کبد چرب ضرر دارد.
ستاری با اشاره به اینکه کبد چرب از دیدگاه مزاجی کبدی است که سرد شده است، گفت: خوردن سرکه، آبغوره، ترشی‌ها به تنهایی دارای طبع سرد برای کبد چرب ضرر دارد.
وی عنوان کرد: در مجموع می‌توان گفت که کبد چرب زود تشخیص داده شود با اصلاح سبک زندگی و تغذیه قابل درمان است ولی اگر دیر تشخیص داده شود و یا به آن اهمیت داده نشود باعث از بین رفتن عملکرد طبیعی کبد می‌شود.