هگمتانه، گروه ایران و جهان: سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: نمی‌توان هم‌زمان مدعی مذاکره بود و در عین حال به سیاست فشار، تحریم و تهدید ادامه داد، این رویکرد به‌ هیچ‌ وجه قابل پذیرش نیست و ما نیز مواضع خود را به‌ صراحت اعلام کرده‌ایم.
اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری هفتگی با اصحاب رسانه، پاسخ‌گوی سؤالات خبرنگاران شد.
بقائی درباره فعالیت‌های دیپلماتیک هفته اخیر و تحولات منطقه گفت: در سطح منطقه متأسفانه شاهد نسل‌ کشی در غزه و جنایت در کرانه باختری بودیم. عملا آتش بسی که ادعا می‌شد ضامنانی دارد به هیچ انگاشته می‌شود و رژیم به صورت مستمر به مردم فلسطین از جمله پزشکان و پرستان و بیمارستان حمله می‌کند.
بیمارستان المعمدانی متأسفانه مجدد هدف قرار گرفت که بخشی از نسل کشی در غزه است که ادامه دارد. در لبنان هم آتش‌بس نقض شده است. حملات به یمن دوباره ادامه یافته است و ما همه را محکوم کرده‌ایم.
موضوع اصلی ما رفع تحریم‌های ظالمانه است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره دور اول و دوم مذاکرات ایران و آمریکا و ادامه سیاست‌های تحریم علیه ایران گفت: این مواضع متناقضی است که بیان می‌شود، این تناقض را باید حل کنند. یکی از دلایل مذاکرات غیرمستقیم همین است که شما نمی‌توانید هم‌زمان به سیاست فشار و تهدید ادامه دهید، چنین رویکردی پذیرفته نیست.
در خصوص گفت‌وگوهای مسقط این اولین دور از مذاکرات بود. طرف‌های درگیر چارچوب‌های مدنظر خودشان را بیان کردند. مواضع ما درباره موضوع هسته‌ای روشن است و بهانه‌ای برای ایجاد بحران در دو دهه بوده است. موضوع اصلی ما رفع تحریم‌های ظالمانه است که طی چند دهه علیه ایران اعمال شده و این مطالبه جدی ماست که مطرح کردیم و آن را دنبال می‌کنیم.
مذاکره مستقیم نه مفید است و نه برای ایران قابل قبول است
وی درباره محل دور جدید مذاکرات و در خصوص احتمال مذاکره مستقیم گفت: ما خیلی شفاف و حرفه‌ای اطلاع‌رسانی کردیم. در این مورد هم وزیر اعلام کردند که احتمالا دور بعدی در جایی غیر از عمان است. مهم این است که شکل و چارچوب تعامل ایران و آمریکا بدون تغییر است.
مذاکره غیرمستقیم با میانجی‌گری عمان است، تمهدیدات توسط عمان اندیشیده می‌شود و مطمئنیم به نحو شایسته‌ای تصمیم می‌گیرند. در خصوص محل مذاکرات ما با عمان در تماس هستیم که بعدا ما تصمیم خواهیم گرفت و اعلام می‌کنیم. نکته بعدی اینکه مذاکره مستقیم مفید نیست. مذاکره غیرمستقیم شیوه نامتعارفی نیست و قبلا اتفاق افتاده است و مبتنی بر تجارب ثابت شده قبلی است. ما باید روشی را انتخاب کنیم که نسبت به مؤثر بودن آن اطمینان داشته باشیم. مذاکره مستقیم نه مفید است و نه برای ایران قابل قبول است.
موافقتنامه همکاری راهبردی ایران و روسیه
وی درباره موافقتنامه همکاری راهبردی ایران و روسیه و تصویب در روسیه گفت: این موافقتنامه در زمان مذاکره برای ما اهمیت داشت. این سند با دقت زیاد تنظیم شد و انجام روند تصویب در مجلس و اجرایی کردن یکی از اولویت‌های وزارت امور خارجه بود. لایحه تنظیم شده و به مجموعه هیأت دولت ارجاع شده است. روند آغاز شده است و امیدواریم به مجلس ارسال شود.
توافق برای سفر گروسی به تهران انجام شده است
وی درباره سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران گفت: توافق برای سفر گروسی به تهران انجام شده است و اصل سفر تفاهم شده است. در خصوص جزئیات سفر نکاتی است که نمایندگی ما در وین در تعامل با دفتر مدیرکل در حال پیگیری است. فکر کنم این هفته باید صورت گیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره سفر گروسی قبل از دور دوم مذاکرات گفت: این سفر از قبل برنامه‌ریزی شده بود. از زمان گفت‌وگو وزیر با ایشان این تعامل با آژانس بود و در چارچوب تعاملاتی است که به صورت مرسوم با آژانس داریم.
مصمم هستیم ظرفیت‌های روابط با آفریقا را شناسایی کنیم
وی درباره نمایشگاه اکسپو 2025 و نشست اقتصادی ایران و آفریقا گفت: این رویداد اکسپو مهم است، برای بیان ظرفیت‌های ایران که هفته اول اردیبهشت برگزار می‌شود. هم‌زمان با آن همایش اقتصادی ایران با آفریقا برگزار می‌شود. تعداد قابل توجهی از کشورهایی آفریقایی اعلام آمادگی کردند برای شرکت در این همایش. ما مصمم هستیم ظرفیت‌های روابط با آفریقا را شناسایی کنیم.
سکوت کشورهای اروپایی درباره ایران
بقایی درباره سکوت کشورهای اروپایی درباره ایران و دستورالعمل برای مذاکرات آتی گفت: دستورالعمل ایران برای مذاکرات روشن است و همان دستورالعمل قبلی است. طبیعی است که با توجه به روند مذاکراتی هرجا که لازم باشد مواضعی در نظر گرفته می‌شود. در مورد اینکه چرا اروپایی‌ها از لحاظ رسانه‌ای سکوت کردند این چیزی است که اروپایی‌ها باید جواب بدهند، ولی تفاهمی بین طرف‌ها نبوده است.
نمایندگان ملت در جریان مذاکرات قرار گرفتند
وی در خصوص تعامل وزارت امور خارجه با سایر قوا در خصوص مذاکرات گفت: در سطح عالی است. هماهنگی و انسجامی که وجود دارد قابل تقدیر است. نمایندگان ملت هم قبل و هم بعد تحولات در جریان قرار گرفتند.
عراقچی به روسیه می‌رود
وی در پاسخ به سؤالی درباره رایزنی‌ها با اعضای برجام درباره مذاکرات ایران و آمریکا گفت: برجام از لحاظ حقوقی یک توافق زنده و موجود است. طرف‌های مشخصی هم دارد و ما طبق برجام به تعامل و رایزنی‌های خود ادامه خواهیم داد. این تعاملات سودمند خواهد بود و این روند ادامه دارد. همین هفته سفر از قبل برنامه‌ریزی شده است و آقای عراقچی در اواخر همین هفته سفر به روسیه خواهند داشت. این از قبل برنامه‌ریزی شده بود اما در خصوص گفت‌وگوها با آمریکا رایزنی خواهد شد. گفت‌وگوها با اروپا ادامه داشته است و سفر آقای تخت روانچی به اروپا را هم هفته گذشته داشتیم.
استقبال کشورهای عربی از مذاکرات
وی درباره استقبال کشورهای عربی از مذاکرات گفت: ما از رویکرد مثبت و سازنده همه همسایگان نه فقط در این تحول، بلکه در تحولاتی که در منطقه رخ داده است تقدیر می‌کنیم. امنیت همسایگان به مثابه امنیت خودمان است. در طی 6 ماه گذشته تعاملات خوبی بین ایران و کشورهای همسایه اتفاق افتاد که در ادامه سیاست‌های همسایگی ما در دولت شهید رئیسی بود. این وفاق به یک باور جمعی مبنی بر درون‌زا کردن امنیت و پیوستگی امنیت کشورها به یکدیگر است. آقای عراقچی کشورهای منطقه را در جریان گفت‌وگوها قرار دادند و آخرین مورد تماس‌های تلفنی با مصر، قطر، امارات و کویت بود که این روند را ادامه خواهیم داد.
ناآرامی در منطقه به‌ دلیل ادامه اشغال فلسطین است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره ناآرامی اوضاع منطقه گفت: این ناشی از وجود بازیگری به نام رژیم صهیونیستی و ادامه اشغال در فلسطین اشغالی است. تنها موجودیتی که به عنوان آپارتاید شناخته شده و قلمرو دو کشور را تحت اشغال خودش قرار داده است. بنابراین ناآرامی‌ها در منطقه ناشی از معضلی است که شوربختاته طرف‌های غربی نمی‌خواهند بپذیرند.
واکنش به ادعاها در خصوص جزئیات مذاکرات ایران و آمریکا
وی در واکنش به ادعاها در خصوص جزئیات مذاکرات ایران و آمریکا گفت: همه موضوعات در چارچوب تفاهمات قبلی بین طرف‌ها انجام شده است. موضع اصولی ما روشن است و آن رفع همه تحریم‌ها در برابر اعتمادسازی و شفافیت‌سازی است که اکنون هم به اندازه کافی وجود دارد. ما کاملا همین الان هم به تعهدات خود در پادمان ملتزم هستیم. اینکه جزئیات به چه صورتی است باید به مراحل بعدی محول کنیم.
اقدامات برای توقف نسل‌کشی در غزه
بقائی درباره اقدامات برای توقف نسل‌کشی در غزه گفت: ما از همه ظرفیت‌های دیپلماتیک برای مطالبه درخواست مردم مسلمان منطقه برای توقف نسل کشی استفاده می‌کنیم. در همه تعاملات دیپلماتیک بخش ثابت دستور کار همین بحث غزه، لبنان و تعرض‌ها به سوریه است. جای تاسف دارد که رژیم صهیونیستی به دلیل حمایت تمام عیار برخی طرف‌های غربی بدون هیچ نگرانی از بازخواست به جنایت‌های خود ادامه می‌دهد.
باید لغو تحریم‌ها مؤثر و نتیجه‌بخش باشد
وی درباره خواست ایران از مذاکرات و مطالبات فنی گفت: ما نگاهمان رو به جلو است ولی با کوله باری از تجارب گذشته، ما حتما از تجارب گذشته درس خواهیم گرفت. در خصوص نحوه اجرای تعهدات طرف مقابل چیزی که ما روی آن تأکید داشتیم صرفا لغو تحریم‌ها روی کاغذ نبود، باید لغو تحریم‌ها مؤثر و نتیجه بخش باشد. اگر طرف مقابل تعهداتی بیان می‌کند نباید صرفا قول بیانی باشد بلکه باید تضمین‌هایی بدهد. ان‌شاءلله با در نظر گرفتن همه این عوامل، گروه مذاکراتی کار را پیش خواهد برد.
مادامی که زبان فشار و تهدید وجود دارد مذاکره به‌ صورت مستقیم اتفاق نخواهد افتاد
وی در واکنش به تهدیدات آمریکا علیه ایران گفت: مادامی که زبان فشار و تهدید وجود دارد مذاکره به صورت مستقیم اتفاق نخواهد افتاد. استفاده از چنین لفظی و بیانی زمینه‌ساز تخریب موازین بین‌المللی است. عصاره منشور سازمان ملل خودداری کشورها از توسل به زور است، اما طرف‌های آمریکایی این اصل را در سال‌های متمادی نقض کردند و این معارض با حاکمیت قانون بین‌المللی است.
حتماً مدیریت کشور را به مذاکرات وابسته نمی‌کنیم
بقائی درباره تأثیر احتمالی مذاکرات بر مدیریت دیگر موضوعات کشور گفت: ما حتما مدیریت کشور را به مذاکرات وابسته نمی‌کنیم. همه باید کار خودشان را انجام دهند. بار اول نیست که درگیر مذاکره شدیم. مذاکره عملا به مثابه جدیت ایران به دیپلماسی همیشه وجود داشته است و حتما مسؤولین توجه دارند که بحث مذاکرات را باید از دیگر موضوعات کشور جدا کنیم.
سفر هیأت تجاری ایران به افغانستان
وی درباره سفر هیأت تجاری ایران به افغانستان گفت: عمدتا در جریان این سفر که به ریاست معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه بود فرصت‌های همکاری و مراوده تجاری بین ایران و افغانستان مورد بررسی قرار گرفت. هدف این بوده که از آخرین وضعیت ظرفیت‌های صنعتی و راه‌های گسترش روابط با خبر شویم.
روابط ایران و مصر
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره روابط ایران و مصر گفت: در خصوص روابط دوجانبه روندی که از قبل شروع شده بود پیوسته ادامه دارد و خود تکرار تماس‌ها معنادار است و می‌توان برداشت کرد که به چه سمتی داریم حرکت می‌کنیم.
اختلافات در آمریکا درباره ایران
وی درباره اختلافات در آمریکا درباره ایران گفت: موضوعی است که خودشان باید حل و فصل کنند و موضوعات داخلی آنان به ما ارتباط ندارد. اما در داخل آمریکا ما با جریان‌هایی که هیچ‌ وقت به دنبال رویکردهای دیپلماتیک نبودند مواجهیم.
مذاکرات به‌صورت غیرمستقیم با میانجی‌گری عمان انجام خواهد شد
بقائی در واکنش به تغییر روند مذاکرات آتی تصریح کرد: هیچ تغییری در شکل مذاکرات اتفاق نیافتاده است و مذاکرات به صورت غیرمستقیم با میانجی‌گری عمان انجام خواهد شد.
موضوع مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا منحصر به موضوع رفع تحریم‌ها و هسته‌ای است و هیچ موضوعی در دستورکار قرار ندارد.
مکان مذاکرات آتی بعد از قطعی‌شدن اطلاع‌رسانی خواهد شد
وی درباره حواشی درباره مکان مذاکرات آتی گفت: شکل و روش مذاکرات تغییری نکرده و کماکان توسط دولت عمان این مذاکرات تمهید خواهد شد. شخص وزیر خارجه عمان که ما از ایشان تقدیر می‌کنیم خودشان موضوع را ادامه خواهند داد. در خصوص مکان هم بعد از قطعی شدن اطلاع‌رسانی لازم صورت خواهد گرفت.