اردشیر مظاهری

ظرفیت‌های انسانی سرمایه‌های بی بدیل یا به عبارتی دارایی‌های جامعه از شایستگی ها، دانش‌ها و ویژگی‌های فردی و اجتماعی محسوب می‌شوند که با بهره گیری هدفمند از توان علمی، فرهنگی و مدیریتی آنها می‌توان روند توسعه مبتنی بر عدالت و رفاه اجتماعی را شتاب داده و از هرز رفتن امکانات و همچنین آزمون و خطا جلوگیری کرد.

به واقع سرمایه انسانی ضرورت جامعه امروز در کنار دیگر سرمایه‌ها مثل سرمایه‌های اقتصادی و اجتماعی است که در بیانیه گام دوم انقلاب مقام معظم رهبری به ویژه در خصوص بهره گیری از ظرفیت جوانان بر آن تأکید شده است.

اگر چه در چهار دهه گذشته از انقلاب اسلامی در کمتر مواردی از جمله کرسی‌های نمایندگی مجلس شاهد بهره گیری از ظرفیت‌های انسانی بومی در عرصه‌های تصمیم سازی استان بوده ایم اما باید اذعان داشت در سمت‌های مهم مدیریتی عالی و میانی در استان کمتر شاهد این اتفاق بوده ایم.

روی این اندک نوشتار، خودی و غیرخودی جلوه دادن ظرفیت‌های انسانی استان و تفکیک و تمایز بین نیروهای بومی و غیربومی " دلسوز " برای استان نیست بلکه غفلت از ظرفیت‌های بومی است که می‌توانند چرخ توسعه را با دلسوزی و عِرق بالاتری شتاب دهند که تاکنون استان نتوانسته یا نگذاشته اند از این ظرفیت‌ها بهره ببرد.

به اعتقاد صاحبنظران نبود اتفاق نظر بین کنشگران سیاسی و اجتماعی و عملکرد جزیره‌ای احزاب و گروه‌ها و تشکل‌های تأثیر گذار از جمله مهمترین علل مغفول ماندن ظرفیت‌های انسانی و اجتماعی بومی استان بوده است که این غفلت زمینه ساز خروج نیروهای بومی و به عبارتی فرار مغزهای خلاق استان شده است.

اینکه نماینده ولی فقیه در استان همدان به عنوان یکی از این ظرفیت‌های ارزنده و دلسوز در روزهای اخیر در جلسه‌ای گفته اند " در شأن همدان نیست که برخی سخنان را بشنود و استان نباید با این ظرفیت و عظمت در سطح ملی ضعف داشته باشد" یا اینکه می‌گویند " انتخاب مدیران کارآمد مصداق امر به معروف است " به نوعی مبین نوعی غفلت از ظرفیت‌های انسانی و سرمایه‌های اجتماعی موجود استان محسوب می‌گردد.

بی تردید غفلت از این ظرفیت‌ها چه در گذشته و چه در حال استان را با خسران مواجه کرده است و اگر می‌بینیم استان با همه سبقه تاریخی و فرهنگی هنوز با جایگاه واقعی خودش فاصله دارد و اگر در روزهای اخیر شاهد اعطای نشان ویژه شهروندی به یکی از ظرفیت‌های انسانی استان به پاس خدمات ارزنده اش در استان همجوار هستیم و اگر امروز بعضی مدیران غیر بومی ناکارآمد در گرو انفعال افراد، احزاب و گروه‌های تأثیرگذار، کارشناسان کار بلد و ارزشی سازمان‌ها را قلع و قمع کرده و با دامن زدن به فرهنگ چاپلوسی و انشقاق در بین نیروها همچنان در حال جولان دادن بر اریکه قدرت، بهره بردن از امکانات دولتی و سکو قرار دادن استان برای پرتاب خویش هستند ناشی از غفلت از ظرفیت‌های انسانی بومی پیدا و پنهان استان است که ضروری است با تغییر نگاه فرهنگی و سیاسی زمینه ساز بهره مندی استان از نیروهای خلاق، متفکر و شایسته خویش را فراهم آورده تا بتوان چرخ کند توسعه را شتاب داد و سهم از دست رفته استان از منابع ملی را محقق ساخت. گذشته نه چندان دور استان نشان می‌دهد چهره‌های بومی تأثیرگذاری در عرصه‌های مختلف مدیریتی منشا خیر و خدمت بوده اند که به علت بعضی نامهربانی‌ها و کج سلیقگی‌ها و نبود حمیّت لازم در تشکل‌های مختلف بار سفر را از استان بسته و در دیگر نقاط کشور اثرگذاری‌های خوبی داشته اند که می‌طلبد فعالان و دلسوزان استان با خرد جمعی و به دور از تعصب‌ها و نگاه‌های صرف سیاسی و جناحی و حتی مذهبی در جهت بومی سازی بدنه مدیریتی استان همت گمارند و به عبارتی مصداق این فرموده حضرت حافظ نباشیم که گفت: " سال‌ها دل طلب جام جم از ما می‌کرد / وآنچه خود داشت ز بیگانه تمنا می‌کرد".