هگمتانه، گروه پزشکی و سلامت: فصل پاییز، که با کاهش دما و خشکی هوا همراه است، بدن را مستعد تغییرات مزاجی و تضعیف موقت سیستم دفاعی می‌کند. در این دوره حساس، انتخاب میوه‌های مناسب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بر اساس توصیه‌های متخصصان طب سنتی ایرانی، میوه‌های پاییزی نه تنها به دلیل دارا بودن ویتامین‌ها، بلکه به واسطه تعدیل خلط سودا و تأمین رطوبت لازم، نقش کلیدی در حفظ سلامت و تقویت ایمنی ایفا می‌کنند. این گزارش به معرفی دقیق میوه‌های برتر پاییزی و نحوه مصرف آن‌ها می‌پردازد.
قهرمانان ایمنی در فصل خزان
1. انار:
انار به عنوان یکی از برجسته‌ترین میوه‌های این فصل، نقشی چند وجهی در تقویت ایمنی دارد. این میوه به دلیل داشتن مقادیر بالای آنتی‌اکسیدان‌ها، به ویژه پلی‌فنول‌ها، به شدت با رادیکال‌های آزاد مبارزه کرده و التهابات مزمن بدن را که سد دفاعی را تضعیف می‌کنند، کاهش می‌دهد. از منظر طب سنتی، انار دارای مزاج معتدل مایل به سردی است، اما این سردی، مضر نبوده و بیشتر خاصیت تصفیه‌کنندگی دارد.
*توصیه مصرف: بهترین حالت مصرف، خوردن دانه کامل آن است. در صورت داشتن مزاج سرد و یبوست، توصیه می‌شود انار را با کمی عسل طبیعی (که مصلح آن است) مصرف کنید تا خاصیت گرم‌کنندگی آن افزایش یافته و از غلبه سردی جلوگیری شود. مصرف روزانه یک عدد انار کامل (نه صرفاً آب آن) توصیه می‌شود.
2. به (دوستدار معده و مقوی بدن):
میوه «به» که با رسیدن هوای سرد، طعم گس آن تعدیل شده و شیرین‌تر می‌شود، یکی از بهترین میوه‌هایی است که می‌توان در پاییز جایگزین میوه‌های آبکی تابستانی کرد. طبع «به» گرم و خشک است و به همین دلیل برای دفع رطوبت‌های ناخواسته و تقویت معده بسیار مفید است. تقویت معده، سنگ بنای تقویت سیستم ایمنی در طب سنتی محسوب می‌شود.
*توصیه مصرف: میوه «به» به شکل خام می‌تواند برای برخی افراد، به دلیل تانن‌های موجود، یبوست‌آور باشد بنابراین، مصرف به صورت پخته، کمپوت خانگی یا مارمالاد بسیار توصیه می‌شود. پختن، طبع آن را تعدیل کرده و باعث می‌شود که جذب مواد مغذی و انرژی آن به مراتب بهتر صورت گیرد. خوردن «به پخته» در شب می‌تواند به حفظ گرمای بدن در طول شب کمک کند.
3. خرمالو (انرژی‌بخش و قوی‌کننده):
خرمالو میوه‌ای شیرین و دارای انرژی قابل توجه است که به دلیل داشتن قند طبیعی و فیبر بالا، می‌تواند به سرعت سطح انرژی بدن را افزایش دهد و خستگی ناشی از تغییر فصل را از بین ببرد. این میوه سرشار از بتاکاروتن (پیش‌ساز ویتامین A) است که نقش مستقیمی در سلامت مخاط‌های تنفسی و دفاع اولیه بدن دارد.
* توصیه مصرف: اگرچه خرمالو شیرین است، اما مصرف متعادل آن توصیه می‌شود. نکته مهم در مورد خرمالو، مصرف آن به صورت رسیده و کاملاً نرم است. خرمالوی نارس قابض بوده و می‌تواند باعث انسداد و سنگینی در دستگاه گوارش شود که این خود موجب تضعیف ایمنی می‌شود. مصرف آن در وعده صبح یا میان‌وعده بهترین زمان است.
4. کدو حلوایی (نه فقط خوراک، بلکه تقویت‌کننده ایمنی):
اگرچه کدو حلوایی اغلب به عنوان سبزیجات طبقه‌بندی می‌شود، اما به دلیل شیرینی و نحوه مصرف پاییزی، باید در این لیست قرار گیرد. کدو حلوایی منبع فوق‌العاده‌ای از ویتامین C و بتاکاروتن است و به دلیل طبع معتدل و رطوبت‌دهی مناسب، یک غذای ایده‌آل برای جلوگیری از خشکی مفرط ناشی از سرما است.
*توصیه مصرف: کدو حلوایی را به صورت پخته و با افزودن کمی دارچین و زنجبیل مصرف کنید. این افزودنی‌ها نه تنها طعم آن را بهبود می‌بخشند، بلکه به تعدیل طبع آن کمک کرده و خواص گرمابخشی به آن می‌دهند که برای مقابله با سرمای پاییزی ضروری است.
انتخاب این چهار میوه پاییزی، که انار و به در صدر آن‌ها قرار دارند، می‌تواند یک استراتژی تغذیه‌ای مؤثر برای تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر چالش‌های فصلی باشد. تمرکز بر مواد غذایی با خواص آنتی‌اکسیدانی، تعدیل‌کننده مزاج و تقویت‌کننده گوارش، رمز اصلی حفظ سلامتی در فصل خزان است. این میوه‌ها با فراهم کردن ترکیبات لازم، سد دفاعی بدن را تقویت می‌کنند و آن را برای گذر موفق به زمستان آماده می‌سازد.