هگمتانه، گروه خبر همدان - زهره عباسی صالح: هستی بهرامی، دختر همدانی مقام‌آور مسابقات جام ملی زیست فناوری گفت: ما دختران همدانی با خود عهد بسته‌ایم نام ایران را در مسابقات زیست فناوری پرآوازه کنیم.
روزنامه هگمتانه در آستانه روز دختر میزبان تعدادی از دختران موفق همدانی بوده است، یکی از این دختران هستی بهرامی، دختر همدانی مقام‌آور مسابقات جام ملی زیست فناوری بوده است که گفتگو با وی را در ادامه می‌خوانید.
به گزارش خبرنگار هگمتانه، این روزها نظاره‌گر پدیده‌ای شگفت‌انگیز هستیم؛ بخشی از دختران و زنان در سرتاسر جهان راز و رمز موفقیت در زندگی و شغل خود را یافته‌اند و هر روز نیز تعدادشان افزایش می‌یابد. آن‌ها به رمزی جادویی دست پیدا کرده‌اند، این دختران و زنان مثبت‌اندیش هستند، پشتیبان یکدیگرند و باور دارند که می‌توانند به تمامی خواسته‌هایشان برسند.
قصه به اینجا می‌رسد که امروز می‌خواهیم با یکی از این دختران موفق به گفت‌وگو بنشینیم، کسی که در حوزه علم و فناوری توانسته‌ است به افتخاراتی دست یابد و نه تنها باعث درخشش نام همدان باشد بلکه هدفش رسیدن به قله‌های جهانی است و تسهیل‌گری در زندگی بشر را در سر می‌پروراند. با خانم بهرامی صحبت‌هایی داشتیم که در ادامه با هم می‌خوانیم.
خودتان را معرفی کنید و بفرمایید در چه حیطه‌ای موفقیت‌ کسب کردید؟
هستی بهرامی هستم، 18 سال سن دارم، سال دهم متوسطه بودم که به همراه دوستانم تحقیقاتی را شروع کردیم و قرار شد در حوزه زیست و فناوری فعالیت کنیم تا بتوانیم وارد مسابقات این حوزه در کشور شویم. سال گذشته بود که تیم ما توانست در مسابقات زیست فناوری دانش‌آموزی کشور صاحب رتبه شود.
از آنجا که رشته‌ام تجربی‌ بود و زیست فناوری هم با آن همخوانی داشت، با دوستان دور هم شروع به انجام تحقیقاتی کردیم و اطلاعاتی از این حوزه به دست آوردیم. زیست فناوری جزو تکنولوژی‌های برتر است و قابلیت‌‌های زیادی دارد. وقتی در مورد این علم یا همان بیوتکنولوژی هسته‌ای تحقیق کردیم، علاقمندی ما به این حوزه بیشتر شد، روحیات من واقعا با این رشته سازگار است و اکنون خیلی خوشحالم که می‌توانم در این زمینه فعالیت‌هایی داشته باشم.
در مورد زیست فناوری بیشتر بگویید.
این علم از گذشته‌های دور وجود دارد، با وجود اینکه هیچ کدام از ما آشنایی نسبت به این علم نداشتیم اما از آن استفاده‌هایی داشتیم، مراحل تهیه نان، سرکه و لبنیات بخشی از زیست فناوری را شامل می‌شود.
یکی از دلایلی که باعث شد من به سمت زیست فناوری بروم این بود که همواره در زندگی بشر تأثیرگذار بوده و پر از جذابیت‌هایی است که انسان را شیفته می‌کند.
مشوق اصلی شما در تحقیق و پژوهش در حوزه زیست فناروی کیست؟
سال دهم تجربی که بودیم معلممان گفت که شماها استعداد دارید و اگر مایل هستید می‌توانید در مسابقات کشوری شرکت کنید و سطح خود را محک بزنید.
پدرم هم از ابتدا مشوقم بود، او همواره همراهم است و بسیاری از جاهایی که نمی‌توانم حضور داشته باشم همراهیم می‌کند که بسیار قدردانم. برای شرکت در مسابقات کشوری باید به پژوهش‌سراها می‌رفتیم و تحقیقاتی داشتیم که پدرم واقعا در این موقعیت خیلی اذیت شد، او باید چهار ساعت پشت پژوهش‌سرا منتظر می‌ماند تا من کارهایم را تمام کنم و باهم به شهرستان برگردیم.
پدر و مادرم هر کاری که در مورد نانوفناوری، نجوم یا همان زیست فناوری انجام می‌دهم، برایشان خوشایند است و مدام تشویق‌ می‌کنند که ادامه دهم. شاید آنها علم کافی را در مورد آنچه برایشان از زیست فناوری می‌گویم ندارند اما با اشتیاق کامل پای صحبت‌هایم می‌نشینند و گوش می‌دهند و این برایم کافی است که انگیزه‌ای باشد که به مسیرم ادامه دهم.
در پژوهش‌سرا چه کاری انجام می‌دادید، آیا آزمایش‌های خاصی صورت می‌گرفت؟
بله در حوزه زیست فناوری، نجوم و همه فعالیت‌های مربوطه مثل مهندسی ژنتیک و انتقال ژن‌ها آزمایش‌هایی انجام می‌شود و محققان به نتایجی می‌رسند. ما به دلیل نبود امکانات از این آزمایش‌ها خیلی بهره کافی را نبردیم و تنها به صورت تئوری و از طریق کسب اطلاعاتی از سایت‌ها و کتاب‌ها و تلاش‌هایی که داشتیم، توانستیم به اطلاعاتی دست یابیم و وارد مسابقات شویم.
محل زندگی ما شهرستان بهار است و منطقه سه محسوب می‌شویم که نسبت به همدان امکانات خاصی را ندارد تا بتوانیم تحقیقات بهتری داشته باشیم. از آنجا که وقت برایمان در رسیدن به نتایج کار بسیار ارزشمند است، نبود امکانات باعث شده انرژی و زمان زیادی را صرف امور پیش پا افتاده کنیم.
فرمودید یک تیم برای مسابقات شدید، تیم شما متشکل از چه کسانی بود؟
بله؛ من و دو نفر از دوستانم در این مسابقات زیست فناوری شرکت کردیم، این مسابقات در پایه دهم متوسطه برگزار شد و درواقع چهارمین سال است که در کشور برگزار می‌شود. البته مسابقات زیست فناوری در رده جهانی و در سطح بالایی برگزار می‌شود و کشورهای زیادی به رقابت می‌پردازند که هدف ما هم برای ادامه مسیر این است که بتوانیم آنجا رقابت کنیم و نام ایران همچنان بتواند در حوزه علم بدرخشد.
خوشبختانه مسابقات زیست فناوری چهار سال است که وارد ایران شده و علاقمندانی در این کشور می‌توانند در این حوزه به رقابت بپردازند و وارد مسابقات بین‌المللی هم بشوند.
می‌توان گفت تمام جهان درگیر علم زیست فناوری شده‌ است، راز حمامی که با یک شمع توسط شیخ بهایی گرم می‌شد، هم همین علم بود. این روزها هم وقتی خبرهایی می‌شنویم که از فاضلاب به تولید گاز می‌رسند به اهمیت علم زیست فناوری پی می‌بریم و این علم در همه دوران‌ها جایگاه خاصی داشته است.
از مسابقات بگویید و اینکه در چه سطحی برگزار شد؟
مسابقات در دو مرحله استانی و کشوری پیش رفت، مرحله استانی باید یک مقاله در مورد سیب‌زمینی مطالعه می‌کردیم و عیب و نقص آن را استخراج می‌کردیم و در موردش به نتایجی می‌رسیدیم. خوشبختانه در مرحله استانی رتبه آوردیم و به مرحله کشوری راه یافتیم. در مرحله کشوری نیز طی دو مرحله در چهار ساعت به رقابت پرداختیم، سه گروه می‌شدیم و با استان‌های دیگری شرکت کرده بودیم که منتقد، پرسشگر و پاسخگو بودند.
در بخش پرسشگر و پاسخگو سئوالاتی در حوزه مربوطه مطرح می‌شد و خوشبختانه ما توانستیم عملکرد خوبی در این حوزه داشته باشیم و رتبه پنجم کشوری را به دست آوریم، این درحالی بود که امکانات کمی را داشتیم چرا که دوره‌هایی که برای رقابت‌دهندگان در استان‌های دیگر برگزار شده بود، برای ما هیچ کدام در همدان برگزار نشده بود و من و دوستانم تنها با تلاش خود توانستیم به این مرحله برسیم.
چه دغدغه‌ای برای ادامه مسیر دارید؟
دوست دارم مسؤولان ما را درک کنند و به صحبت‌هایمان توجه داشته باشند، به نوعی به ما نوجوانان بها دهند و بتوانیم پیشرفت‌هایی را کسب کنیم و استعدادهایمان بروز و ظهور کند.
ایرانیان دارای فرهنگی غنی با شایستگی‌های بسیار هستند و می‌توانند در سطح جهان همواره مطرح باشند. شایسته نیست در این کشور گاهی شاهد کم توجهی‌هایی به نوجوانان و جوانان باشیم، نباید شرایط طوری پیش رود که نتوانیم به برخی از خواسته‌های خود برسیم. باید مسؤولان به حرف‌های مردم به خصوص قشر جوان گوش دهند و نهایت تلاش خود را در برآورده کردن خواسته‌های آنها داشته باشند.
برای اینکه یک فرهنگی نهادینه شود، نیاز به زمان است اما امیدوارم از همین امروز بخواهیم به این مسئله توجه کنیم تا بعدها نتایج بهتری داشته باشد و حداقل آیندگان شرایط بهتری را سپری کنند.
از دیگر دغدغه ما نبود امکانات است، در حین کار نبود امکانات و یا اینطور بگویم امکانات کم باعث شد آن طور که باید ظاهر نشویم. دختران ایرانی استعدادهای زیادی دارند که تنها کافی است شرایط لازم فراهم شود تا با امنیت و آرامش خاطر بتوانند در تمام عرصه‌ها حضور چشمگیری داشته باشند.
کارکرد تحقیقاتی را که انجام دادید بیشتر در چه حوزه‌هایی بوده است؟
کارکرد علم زیست فناوری فراگیر است و نمی‌توان گفت مربوط به حوزه خاصی است اما آنچه که باعث شد من به سمت آن بروم مهندسی ژنتیک و یا انتقال ژن بوده است. اگر بخواهم نمونه بارزی را در مورد آن بگویم و بیشتر معرفی کنم این است که انتقال ژن اتفاق می‌افتد. مثلا برای اینکه گوجه فرنگی در دمای سرد هم کشت و پرورش یابد، از ژن‌های موجود در مناطق سردسیر برداشته و به این محصول اضافه می‌کنند.
در حال حاضر در شرایط معمولی امکان رشد برخی مواد غذایی در برخی مناطق وجود ندارد اما با مهندسی ژنتیک می‌توان این موقعیت را ایجاد و به بشریت کمک کرد، همین موضوعات است که باعث شده که من به سمت این علم بروم و بیشتر تلاش کنم.
به طور مثال مواد غذایی ذرت و گندم در همه مناطق رشد نمی‌کنند، با این علم درصدد هستند ژن‌هایی که به این مواد می‌زنند باعث شود در همه مناطق دنیا این محصولات بدون هیچ محدودیتی رشد کنند و در نتیجه درصد گرسنگی و نبود غذا کاهش یابد.
رابطه انتقال ژن به مواد غذایی با مفهموم اضافه شدن مواد شیمیایی به مواد غذایی چیست؟
علم مهندسی ژنتیک ابتدا اخلاق را مورد توجه قرار می‌دهد و درواقع علم اخلاق در این حوزه تدریس می‌شود، قبل از اینکه فردی وارد علم زیست فناوری بشود، باید تمام این موارد را رعایت کند و تنها به فکر درآمدزایی و پیشرفت خود نباشد.
انسان باید به سلامت بشریت توجه کند و تمام تلاش خود را در این راستا به کار گیرد تا بشر کمتر آسیب ببیند، قاعدتا هر چیزی که انسان در آن دست دارد، دچار اختلالات و عوارضی خواهد شد و باید دید که چطور بهترین بهره را باید از این علم داشت، بدون اینکه بشر آسیب ببیند. زیست فناوری با وجود اینکه سود زیادی دارد دارای عوارضی هم هست اما نکته کلیدی آن است که بتوان عوارض را کم کرد و بهترین بهره را داشت و به نجات بشریت پرداخت.
آیا پیشنهاد کاری در جاهایی مثل کارخانه‌ها داشتید؟
متأسفانه خیر، کاش حمایت‌ها و شرایط همکاری باشد و‌‌ای کاش شرایط خوبی فراهم شود که ما بیشتر به سمت این علم گرایش یابیم. دغدغه‌ای که این روزها دارم آن است که بتوانم بیشتر وارد حوزه کار و فعالیت در علم زیست فناروی بشوم، البته در حال حاضر هم این علم نقش خوبی را در زندگی‌ام دارد اما اگر تأثیر بیشتری را می‌دیدم، بهتر به این سمت پیش می‌رفتم.
نبود پیشنهادها و عدم حمایت‌ها باعث دلسردی در کار می‌شود که امیدواریم سال‌های نه چندان دور بتوانیم علم بیوتکنولوژی را در ایران گسترش دهیم. می‌طلبد کارخانه‌هایی در این حوزه به صورت تخصصی وارد کار شوند و افرادی هم جذب کار شوند.
یکی از دغدغه‌های ما دانش‌آموزان این است که متأسفانه استعدادیابی به خوبی صورت نمی‌گیرد و افرادی بدون اطلاع و آگاهی وارد اموری شده که بعدها متوجه می‌شوند استعدادی نداشتند. این روند باعث پیش رفت جامعه هم نخواهد شد.
قطعا باید افراد با استعداد را از دوره نوجوانی شناخت و آنها را وارد کارهایی کرد که استعدادشان شکوفا شود که وقتی به یک سنی مثلا 30 سالگی رسیدند، در یک فعالیت و استعدادی خبره باشند و نه اینکه در این سن تازه وارد بازار کار شوند.
ممنون از اینکه وقتی را به ما اختصاص دادید، به عنوان حرف پایانی آینده را چطور می‌بینید؟
ممنون از شما که به حرف‌های ما گوش دادید. اما در مورد این سئوال باید بگویم که همه ما نگران آینده هستیم و دغدغه‌های زیادی داریم اما عامل موفقیت و گشایش کار تلاش است و اگر بتوانیم هدف خود را تعریف کنیم و از صمیم قلب آن را بخواهیم و برایش بجنگیم، موفق خواهیم شد.
هدف من زیست فناوری نیست، هدفم پیشرفت کشورم است و قطعا برای رسیدن به آن تمام تلاشم را خواهم کرد. امیدواریم روزی برسد که تمام دختران این سرزمین به بهترین رده‌های پیشرفت و آنچه به دنبالش هستند برسند، حال حیطه ورزش باشد یا علم یا اخلاق و...
امیدوارم دختران سرزمینم به نقطه‌ای برسند که کمترین دغدغه‌ را برای پیشرفت داشته باشند و همواره موفقیت را از آن خود و کشورمان کنند.