هگمتانه، گروه خبر همدان: تفاهم‌نامه‌ای به منظور تبدیل زباله‌های خشک به سوخت در همدان امضا شد که در آن شهرداری همدان نقش برجسته‌ای در فرآیند تولید انرژی از زباله‌ها ایفا می‌کند. این طرح نه‌تنها در جهت حل بحران‌های زیست‌محیطی و کاهش آلودگی، بلکه برای تأمین سوخت و انرژی پایدار در صنایع استان همدان به ویژه صنایع سیمان و فولاد، گام‌های مؤثری بر می‌دارد و اجرای این پروژه با مشارکت شهرداری و استفاده از منابع محلی برای بازیافت انرژی، آینده‌ای روشن برای مدیریت پسماند و بهبود وضعیت انرژی در استان به همراه خواهد داشت.
به گزارش هگمتانه؛ در دنیای امروز، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها برای جوامع، مدیریت صحیح پسماندها و استفاده بهینه از منابع موجود است. کشورهای مختلف در تلاش‌اند تا با استفاده از فناوری‌های نوین، زباله‌ها را نه به عنوان تهدیدات زیست‌محیطی، بلکه به عنوان منبعی ارزشمند برای تولید انرژی و کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی در نظر بگیرند. در این میان، استان همدان با انعقاد تفاهم‌نامه‌ای برای تبدیل بخش غیرقابل بازیافت زباله‌ها به سوخت آردی‌اف(Refuse Derived Fuel) گام‌های بلندی برداشته است.
این طرح با مشارکت شهرداری همدان، استانداری و صنایع سیمانی اجرا می‌شود، که نه‌تنها موجب کاهش دفن زباله‌ها در سایت‌های دفن پسماند شهر همدان خواهد شد، بلکه انرژی مورد نیاز صنایع را نیز تأمین خواهد کرد.

  نقش شهرداری در اجرای طرح تبدیل زباله به سوخت
شهرداری همدان به عنوان یکی از ارکان اصلی این پروژه، نقش اساسی در موفقیت این طرح خواهد داشت. طبق توضیحات مجید شاکری، معاون خدمات شهری شهرداری همدان، فرآیند تبدیل زباله به سوخت آردی‌اف(RDF) تحت نظر شهرداری و سازمان مدیریت پسماند این شهر قرار دارد.
وی در این خصوص گفت: تفاهم‌نامه‌ای که در خصوص راه‌اندازی خط تولید آردی‌اف(RDF) در استان همدان به امضا رسید، بخش عمده‌ای از ضایعات زباله را پس از بازیافت به آردی‌اف(RDF) تبدیل می‌کند که به عنوان سوخت مورد استفاده در کارخانه سیمان قرار می‌گیرد؛ هدف اصلی این است که بتوانیم بخشی از زباله‌هایی که قبلاً دفن می‌شدند، به سوخت قابل استفاده تبدیل کنیم.
شاکری با اشاره به اینکه این طرح پس از پیگیری‌های فراوان در استان همدان به نتیجه رسیده است، اظهار کرد: تفاهم‌نامه‌ای که به امضای مدیرعامل کارخانه سیمان اکباتان، شهردار همدان، استاندار همدان و معاون وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها رسید، یک گام مهم در راستای تأمین انرژی پایدار و کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی است، البته این فرآیند نیاز به پیگیری دقیق دارد و شهرداری همدان به عنوان نهاد مسؤول، نظارت کامل بر این پروژه خواهد داشت.
وی همچنین تأکید کرد: این پروژه، علاوه بر کاهش حجم زباله‌های دفنی و جلوگیری از آلودگی محیط زیست، منبعی پایدار برای تأمین انرژی مورد نیاز صنایع به ویژه کارخانه‌های سیمان خواهد بود؛ از طریق این فرآیند، بخشی از مواد زائد جامد که قبلاً هیچ‌گونه ارزش بازیافت نداشتند، به سوخت تبدیل شده و در تولید انرژی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
معاون خدمات شهری شهرداری همدان با اشاره به اینکه این مواد زائد قبلا دفن می‌شد اما امروزه به عنوان انرژی مورد استفاده است گفت: این اقدام از طریق سازمان مدیریت پسماند شهرداری پیگیری خواهد شد تا انرژی جدیدی به دست آید و مورد استفاده قرار گیرد.
وی با بیان اینکه امروزه کمبود انرژی از مسائل روز دنیا است و با توجه به این حقیقت که سوخت‌های فسیلی، روزی به پایان خواهند رسید، متخصصین در جستجوی راه‌های جدید برای کسب انرژی هستند گفت: یکی از راه‌هایی که نیاز انسان را به سوخت‌های فسیلی کاهش می‌دهد، استفاده از انرژی‌های جایگزین چون انرژی‌های پاک و نیز ناشی از بازیافت زباله است که به کارگیری آنها، نه‌تنها انرژی مورد نیاز را تأمین می‌کند، بلکه حامی محیط زیست است.
شاکری خاطرنشان کرد: بازیافت انرژی از مواد زائد، علمی است که امروزه به آن توجه ویژه‌ای شده و روش‌های مختلف از این نوع تولید انرژی در دنیا در حال آزمایش و امکان‌سنجی است که می‌توان به روش مستقیم مثل سوزاندن و غیرمستقیم مثل کمپوست، پیرولیز، بیوگاز و سوخت حاصل از زباله اشاره کرد. وی با تأکید بر اینکه سوخت حاصل از زباله آردی‌اف(RDF) روش جدیدی از تولید انرژی است گفت: این نوع سوخت هم‌ارزان و قابل دسترس بوده و هم سریع‌تر به انرژی مورد نیاز تبدیل می‌شود.
معاون خدمات شهری شهرداری همدان با بیان اینکه در سامانه آردی‌اف(RDF) می‌توان از مواد غیر قابل بازیافت یا برگشتی کارخانجات پسماند استفاده کرد عنوان کرد: یکی از روش‌های نمونه تولید آردی‌اف(RDF) بدین صورت است که مواد زائد جامد پس از عبور از خردکننده اولیه، سرندکننده، جداکننده مغناطیسی وارد تونل بادی شده و سپس وارد خردکننده ثانویه و خنک‌کننده می‌شود و محصول به صورت پلیت آردی‌اف(RDF)تولید می‌شود؛ این مواد تولیدی را می‌توان به صورت سوخت جایگزین یا همراه با سوخت‌های فسیلی برای تولید آب گرم، الکتریسیته و سایر مصارف صنعتی استفاده کرد.

  پیگیری تولید انرژی برق از زباله
وی با بیان اینکه استفاده از آردی‌اف(RDF) به عنوان سوخت پایدار در صنایع از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است و همچنین آردی‌اف(RDF) منبع انرژی پایان‌ناپذیر با حداقل آلودگی است گفت: با تبدیل زباله به آردی‌اف(RDF) می‌توان معضلات دفع نامناسب زباله که منجر به انتشار بیماری‌های خطرناک و ایجاد مناظر ناخوشایند می‌شود، جلوگیری و به حفظ محیط زیست کمک کرد.
شاکری بیان کرد: این روش بازیافت انرژی استقبال گسترده‌ای در دنیای امروز داشته و مورد توجه متخصصین بازیافت مواد و انرژی قرار گرفته است، به نحوی که تلاش‌های چشمگیری بر دستیابی به روش‌های تولید آردی‌اف(RDF) با حداقل هزینه و تولید آلودگی در حال انجام است.
وی در پایان بخش سخنانش خاطرنشان کرد: به دنبال جذب سرمایه‌گذاری هستیم که از طریق زباله انرژی برق هم تولید کنیم و امیدواریم این طرح نیز به نتیجه برسد.

  اهمیت طرح در تأمین انرژی و حفظ محیط زیست
طرح تبدیل زباله به سوخت در همدان اهمیت زیادی در راستای تأمین انرژی پایدار و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی دارد، طبق گفته‌های امیررضا یوسفیان، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری همدان، استفاده از آردی‌اف(RDF) به عنوان سوخت جایگزین در صنایع سیمان و فولاد، علاوه بر کاهش ناترازی انرژی، می‌تواند نقش مؤثری در حفظ محیط زیست و کاهش آلودگی هوا ایفا کند.
یوسفیان در این خصوص گفت: آردی‌اف(RDF) یک ماده جامد و خشک دارای ارزش حرارتی نسبتا بالاست که از بخش دور ریز (برگشتی) پسماند تهیه می‌شود. این پسماندها به دلیل عدم قابلیت بازیافت، اغلب به صورت زباله دفن می‌شدند، اما با استفاده از آردی‌اف(RDF) می‌توان از آن‌ها به عنوان سوخت در صنایع استفاده کرد.
وی بیان کرد: موادی از قبیل مقواهای تتراپک (بسته بندی آبمیوه و شیر)، پلاستیک‌های بسته بندی پفک و چیپس و مشابه، پلاستیک‌های سبک و رنگی (کیسه زباله) زیره کفش و کاغذهای بدون ارزش بازیافت می‌توانند در تولید آردی‌اف(RDF) استفاده شوند.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری همدان در ادامه اضافه کرد: هر کیلوگرم آردی‌اف(RDF) معادل حدود 40درصد ارزش حرارتی یک کیلوگرم گاز مصرفی است، بنابراین، این طرح علاوه بر تأمین سوخت برای کارخانه‌های سیمان، موجب کاهش مصرف گاز و در نتیجه، کاهش ناترازی انرژی خواهد شد. به ویژه که استان همدان سه کارخانه سیمان دارد که می‌توانند از آردی‌اف(RDF) به عنوان سوخت جایگزین استفاده کنند.
وی با اشاره به اینکه استان همدان با مدیریت اصولی پسماندهای خود، قادر است حدود 1200 تن زباله روزانه را تبدیل به سوخت کند، افزود: این پروژه می‌تواند علاوه بر کاهش دفن زباله و کاهش آلودگی، نقش مهمی در تأمین سوخت پایدار و کاهش وابستگی به منابع انرژی فسیلی ایفا کند.
وی با اشاره به اینکه استان همدان و چند استان پیشرو دیگر این مهم را به انجام رسانده‌اند گفت: نظارت بر فراهم آوردن ملزومات تولید، مصرف و مواد مربوط به قرارداد آتی خواهد بود و نظارت بر حسن انجام این مهم نیز از طریق تشکیل کارگروه‌های مربوطه انجام می‌شود، همچنین پیگیری اجرایی شدن و رفع موانع بر عهده استانداری، همدان است.
یوسفیان تأکید کرد: اجرایی شدن این تفاهم‌نامه می‌تواند علاوه بر کاهش میزان گاز مصرفی، مقدار زباله دفنی در محل دفن پسماند ناحیه شمالی استان(سایت مشترک شهرداری همدان) حدودا 15درصد به طور مستقیم و 35درصد را به طور غیر‌مستقیم کاهش دهد.
اکنون که اجرای طرح مراحل تبدیل زباله به سوخت در همدان آغاز شده و این تفاهم‌نامه به امضای مسؤولان مختلف از جمله مدیرعامل کارخانه سیمان اکباتان، استاندار همدان، شهردار و معاون وزیر کشور رسیده و هدف اصلی این تفاهم‌نامه تولید و مصرف آردی‌اف(RDF) به عنوان سوخت جایگزین در کارخانه‌های سیمان و دیگر صنایع استان است؛ پس از امضای تفاهم‌نامه، فرآیند اجرایی طرح آغاز می‌شود که این فرآیند شامل ایجاد خطوط تولید آردی‌اف(RDF) و تجهیز دستگاه‌ها برای تبدیل زباله به سوخت است.
شهرداری همدان به عنوان نهاد اجرایی اصلی، مسؤول نظارت بر مراحل مختلف این پروژه خواهد بود و با همکاری سازمان مدیریت پسماند، مجموعه‌ای از اقداماتی را برای جمع‌آوری و تبدیل زباله‌ها به آردی‌اف(RDF) انجام می‌دهد که در این بین نکاتی مورد توجه است.

  مزایای اقتصادی و زیست‌محیطی
طرح پروژه آردی‌اف(RDF) علاوه بر مزایای زیست‌محیطی، مزایای اقتصادی فراوانی نیز به همراه دارد، تولید آردی‌اف(RDF) می‌تواند به کاهش هزینه‌های تولید سوخت‌های فسیلی کمک کند و در نتیجه، هزینه‌های تولید صنایع کاهش خواهد یافت. همچنین، با توجه به اینکه آردی‌اف(RDF) یک منبع انرژی پایان‌ناپذیر است، می‌تواند به یک منبع سوختی پایدار تبدیل شود که در آینده به کمک صنایع خواهد آمد. علاوه بر این، تبدیل زباله‌ها به سوخت، به معنای کاهش میزان دفن زباله‌ها و جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از دفن زباله‌های آلی است. همچنین، با استفاده از آردی‌اف(RDF) در صنایع، آلودگی هوا کاهش خواهد یافت و محیط زیست استان همدان بهبود خواهد یافت.

 چالش‌ها و آینده طرح
اگرچه طرح تبدیل زباله به سوخت در همدان قدمی بزرگ در راستای تأمین انرژی پایدار و حفظ محیط زیست است، اما اجرای آن با چالش‌هایی نیز همراه است. یکی از چالش‌ها، نیاز به سرمایه‌گذاری مناسب برای ایجاد زیرساخت‌های لازم جهت تولید آردی‌اف(RDF) است. در این راستا، مسؤولان طرح امیدوارند که بتوانند از طریق جذب سرمایه‌گذاران و تسهیلات دولتی، منابع مالی لازم برای اجرای طرح را تأمین کنند. علاوه بر این، یکی از مشکلات مهم، نیاز به آموزش و آگاهی‌سازی مردم در خصوص تفکیک زباله‌ها است، هرچند که شهرداری همدان در این زمینه اقدامات لازم را انجام داده است، اما برای دستیابی به اهداف بلندمدت، نیاز است که همکاری‌های مردمی و مشارکت فعال‌تر در این پروژه افزایش یابد.
طرح تبدیل زباله به سوخت در همدان با همکاری شهرداری، استانداری و صنایع سیمان، می‌تواند به عنوان الگویی موفق در سایر استان‌ها مطرح شود؛ این طرح نه‌تنها در راستای حل مشکلات زیست‌‌محیطی و انرژی گام برمی‌دارد، بلکه نقش مهمی در تأمین سوخت پایدار و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی ایفا می‌کند. شهرداری همدان با نظارت و پیگیری‌های خود در این طرح، نقش حیاتی در پیشبرد آن خواهد داشت و امید است که این پروژه به سرعت به نتیجه برسد و تحولی اساسی در مدیریت پسماند و تأمین انرژی در استان همدان ایجاد کند.