صفحه 1 : پزشکی و سلامت صفحه 2 : خبر همدان صفحه 3 : شهرستان صفحه 4 : خبر همدان صفحه 5 : ایران و جهان صفحه 6 : ورزش صفحه 7 : پزشکی و سلامت صفحه 8 : فرهنگی

۱
اردیبهشت
۱۴۰۳

شماره
۵۵۹۴

امروز: ۱ (اردیبهشت) ۱۴۰۳ ◀ ◀ Saturday 2024 (Apr) 20

عناوین صفحه



شامگاه شنبه در برنامه زنده شبکه چهار با عنوان «شیوه» با دعوت دو استاد جامعه شناسی، استاد انتظاری عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طبابائی و استاد میری عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، با محور جامعه شناختی «جامعه ایران» بحث بسیار جالبی در خصوص جامعیت و چیستی جامعه ایران و شکل گیری هویت آن مطرح بود. در ابتدا هر دو استاد بر یک ایده اتفاق نظر داشتند که جامعه ایران بر اساس تجربه‌های مشترک و یا پیوست مشترک فرهنگی که دارد حتما یک جامعه را ساخته و این موضوع محل مناقشه نیست. اما آنچه که محل مناقشه است این است که بین سه گفتمان باستانی، اسلامی و مدرنیته کدام هویت ایرانی را تعریف می‌کند. استاد میری بر این مقوله پرداخت که گفتمان باستانی به دلیل ضعف در صورت بندی خود همیشه در گوشه میدان گفتمانی قرار داشته و نبرد اصلی بین دو گفتمان مدرنیته و اسلامی برقرار بوده است که در این بین، گفتمان اسلامی به واسطه معماری بی نظیر شخص امام خمینی رحمت الله علیه و با قرار گرفتن جمهوریت که زیر بنایی مدرن دارد در کنار اسلامیت که زیربنایی فقهی دارد، در ساختار جمهوری اسلامی به ظرافت خاصی مدرنیته و اسلام را به یکدیگر پیوند داد. در همین رابطه استاد انتظاری اشاره کرد که در این صورت بندی امام(ره) همیشه اشاره به این داشتند که مردم جلوتر از مسؤولان و حکومت هستند و ما باید راه مردم را پیش بگیریم. در این بین مجری برنامه سوال اساسی در خصوص جریانات مربوط به حجاب و عفاف را اینطور مطرح کرد که حال که در خصوص موضوع حجاب مناقشه‌ای بین آن دو گفتمان جمهوریت و اسلامیت در گرفته، اگر مردم خواستار آنچه که اسلامیت، شرع می‌داند، نباشند تکلیف چیست؟ چگونه باید این مناقشه را پاسخ داد و حل کرد؟ اگر قرار ما سخن امام رحمت الله علیه باشد، باید بر مدار قانون حرکت کنیم یا مردم؟ استاد انتظاری پاسخ داد که اتفاقا مشکل ما همین نقطه است که اسلامیت را سعی می‌کنیم با ابزار مدرنی چون قانون پیاده کنیم، آن هم قانونی که رگ و ریشه‌ای خارج از فرهنگ و زمینه ما دارد. قانونی که در دوران مشروطه به ایران آمد و به نوعی تحمیل بر جامعه ایرانی شد هرگز با زمینه ایران تفاهم نداشت و کاملا تهاجمی بود همانطور که ذات مدرنیته تهاجمی است. واقعیت قانون این است که باید از زمینه و از طریق هنجارهای جامعه تبیین شود و مشروعیت و مقبولیت خود را از مردم بگیرد. اتفاقا جامعه ایران هیچ مشکلی با حجاب و عفاف نداشته و ندارد، بلکه مشکل آنجایی است که با موضوع مقبولی چون حجاب از درگاه قانونی و حکومتی برخورد می‌کنیم؛ در حالی که این موضوع هزاران سال است در جامعه ایرانی ریشه دارد و محل مناقشه اینجاست که موضوع حجاب قانونی و حکومتی شده است و دوگانه سازی می‌شود.
استاد میری نیز در ادامه بیان کرد که در اینجا ما با مقوله اسلام مواجه نیستیم بلکه اسلامیسم برقرار شده و موضوع این است که آیات و روایات مورد تفسیرهایی قرار می‌گیرد که تفسیر شخصی است و موضوع هرمنوتیک و تفسیر بسیار حساس است و هر تحلیل گری می‌تواند تفسیر خود را داشته باشد.
در انتهای برنامه موضوع به این مهم رسید که اتفاقات اخیر جامعه ایران در کدام فرماسیونی قرار می‌گیرد و این پدیده را چگونه می‌توان پاسخ داد، که استاد میری اشاره به این کرد که این موضوع نه انقلاب بود و نه شورش و اغتشاش که رسانه‌های داخلی و خارجی اینگونه تفسیر می‌کردند. بلکه این پدیده یک تحول اجتماعی بود که در نظام اجتماعی ما رقم خورد. در آن طرف این میزگرد استاد انتظاری این نظریه را رد و بیان کرد که این پدیده اتفاقا تحول نبود بلکه تقسیم مردم به دو گروه خسته شدگان و وادادگان و استقامت کنندگان بود که در این باب می‌خواهم سخن کنم که چه کسانی و چه گروهی این مردم را خسته کردند. که در نهایت مجری برنامه شیوه اشاره به پایان زمان برنامه کرد و برنامه به انتها رسید.
با این حال بحث بسیار جالبی درگرفت که اتفاقا سال‌های سال است که محفل مناقشه جامعه شناسان و فرهیختگان و همچنین سیاسیون است که ما چگونه باید موقعیت‌های مناقشه بین جمهوریت و اسلامیت را با ظرافتی که امام (ره) داشت پاسخ دهیم و از آنها گذر کنیم. آنچه که مشخص است این است که اسلامیت ما هیچ منافاتی با جمهوریت ما ندارد اما اسلامیسم سخت با این موضوع در حال مناقشه است، اینکه قدرت در رکاب دین است یا دین در رکاب قدرت موضوعی است که باید عمیق به آن تامل کنیم و با ظرافت خاصی که اسلام همیشه افسار قدرت را کشیده روی آوریم و اجازه ظهور اسلامیسم با تفسیر به عکس قدرت بر دین را ندهیم.



ارسال ديدگاه

نام:
پست الکترونیکی:
کد امنیتی:
ديدگاه: