|
نسخه های قبلی |
![]() matn
آب به آب بُخوره زور ورميداره
همدان شهري با گذشتهاي زيبا و دلنواز؛ شهري پر از يادهاي مهربان؛ پر از واژههاي کهن و سالخورده است. اين روزها در پس گذر زمان و ايجاد زندگي مدرن، خيلي وقتها يادمان ميرود پدربزرگها و مادربزرگهايمان چگونه زندگي ميکردند. خيلي از نوجوانان و جوانان امروز کلمات متداول در همدان قديم حتي به گوششان نرسيده است و باز هم اين کلمات و واژههاي قديمي هستند که ميتوانند خاطرات گذشته را زنده کنند برايمان و به کمک جوانترهايمان بيايند تا بشناسند راه و رسم زندگي را در گذشته شهرشان.
در اين بخش به معرفي برخي کنايات و ضرب المثلها که در همدان قديم مصطلح بوده است و پرکاربرد پرداخته ميشود.
آب بَنديش کردن: آن را آب بندي کردهاند. او را ياد دادهاند و مجرب و کارکشته کردهاند. در اصطلاح مشابه گفته ميشود؛ سِوارِ کارِش کردن.
آب به آب بُخوره زور ورميداره: آب به آب بخورد، زور بر ميدارد. در صورت اتحاد، نيرو و توان براي انجام کارها بيشتر ميشود. در اصطلاح مشابه گفته ميشود؛ دو تا کيش ميج به يِي مِيزي زورن.
آب به آوادي ميره: آب به سوي آبادي ميرود. آب آباد ميکند. در اصطلاح مشابه گفته ميشود؛ آب آباداني مياره، آب ميره جاي آباداني.
آب به آسياوِ فلاني ميريزه: آب بر آسياب ديگري ميريزد. دانسته يا نادانسته به کسي که نبايد کمک ميکند. در اصطلاح مشابه گفته ميشود؛ جوال پاي خرمن فلاني مياندازه.
*در ارائه اين مطالب از کتاب فرهنگ اصطلاحات عاميانه همداني تاليف محمد علي نوريون بهره گرفته شده است.
_blank
matn
صنايع دستي؛ توليد فاخر ملي
گره چيني هنر اصيل همدان
هگمتانه، گروه فرهنگي: صنايع دستي ما بيترديد توليد فاخر ملي محسوب ميشوند. محصولاتي که علاوه بر نفع اقتصادي، هويت و ريشه و فرهنگ ما را حفظ ميکنند. گاهي اين دست ساختهها و دست بافتههاي ارزشمند را فراموش ميکنيم و يادمان ميرود چه اعتباري در تار و پودشان براي تک تک مردم اين سرزمين به همراه دارند.
با زنده نگه داشتن اين هنرهاي کهن و حمايت از هنرمندان فعال در اين عرصه ميتوان توليد ملي را حمايت کرد.
«گرهچيني» چوب يکي از هنرهاي فاخر و اصيل همدان است که چند تن از هنرمندان همداني در اين هنر چنان کارکشته و فعال هستند که يونسکو نيز مهر تأييدي را با «مهر اصالت» بر آن زدهاند.
«گرهچيني چوب» عبارت است از کنار هم قرار گرفتن اشکال هندسي طبق قاعده و اصول است و از تکرار گرهها در کنار هم اشکال زيباي گره چيني به وجود ميآيد.
د�� «گرهچيني» زاويهها مهم هستند و اين زاويهها هستند که باعث به وجود آمدن شکلهاي هندسي ميشوند و به خاطر همين شناخت زاويهها و مهمتر از آن رسم گره است که اين کار ارزش مادي و معنوي بالايي دارد.
سابقه گره چيني در همدان به 900 سال پيش برميگردد و آثاري متعلق به 900 سال پيش در همدان وجود دارد. هم اکنون يک کار گره قديمي اثر استاد قلندر که گره 12 تند است و در صندوق مقبره ساخته شده وجود دارد که تاريخ آن به 540 سال پيش برميگردد.
اين صندوق مقبرهاي در امامزاده کوه داخل ضريح است که دو متر و 40 سانت با ارتقاع يک متر و 10 سانت با کار 12 گره تند که روي آن نيز منبت کاري شده و بسيار کار نفيس و برجستهاي است و 540 سال قدمت، تاريخ و شناسنامه دارد.
از استادکارهايي که در همدان در رشته گره چيني فعال بودند و از 100 سال اخير نام آنها را شنيدهايم ميتوان به استاد محمد کليحيي، استاد محمد کابلي، استاد حاجي سرگذر که نجار زبردستي بود، استاد اسماعيل سيا يکي از نجارهاي زبردست و گره ساز همدان، ميرزا ابراهيم بيداري، استاد محمد خواجه و استاد يوسف ارژنگ و حاج محمد برق زدگان اشاره کرد. يکي از کارهاي استاد اسماعيل سيا هم اکنون در موزه هگمتانه موجود است.
در حال حاضر به جز امير برق زدگان گرهساز ديگري در همدان فعال نيست، هرچند کلاسهايي در ميراث فرهنگي برگزار شد و 700 تا 800 نفر از جوانان را تحت آموزش قرار داد و با هندسه ايراني آشنا کرد. اين شاگردان کلاس مقدماتي را گذارانده اند اما به صورت حرفهاي وارد کار نشدهاند.
درهاي ارسي ساخته شده در اين رشته هنري خاصيت زيادي دارند. اين درها در معماري قديم چهار خاصيت دارند، قرمز آن اشتهاآور، سبز آن آرامبخش و زرد آن ضد حشرات و مگس است. همچنين از لحاظ زيباييشناسي بسيار عالي هستند اما در معماري امروز جايگاه خاصي ندارند و بيشتر در موزهها و مساجد و جاهاي عمومي مورد استفاده قرار ميگيرند.
خوشبختانه مردم امروز گرايش بيشتري به گره چيني پيدا کردهاند زيرا گرهسازي نيز در معماري ما بسيار رونق داشته است، اگر هنر گرهچيني با شکل معماري امروز و آپارتمانسازي به نحوي هماهنگ شود و منحصر به مساجد، امامزادهها و اماکن سنتي همچون قهوهخانههاي سنتي، هتلها و رستورانها نماند، ميتوان از اين هنر ديرين در معماري معاصر نيز استفاده کرد و توليدات استادکاران اين رشته را به عنوان کالاي ناب ايراني مورد حمايت قرار داد.
_blank
matn
گرافيک مذهبي
هگمتانه، گروه فرهنگي: نخستين کتاب گرافيک مذهبي توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است.
اين کتاب شامل آثار هنرمنداني همچون ابوالفضل آقايي، احمد قليزاده، پدرام فرخنيا، حميد عجمي، سعيد عجمي، سيدحسن موسيزاده، سيدعلي ميرفتاح، سيد حميد شريفي، آزاده قرباني، محمد فراهاني، حامد مغروري، رضا منجزي، زينب ربانيخواه، عليرضا حصارکي، مرتضي اسدي، مسعود نجابتي، مهدي حاجي محمدي فريماني، محمدرضا دوستمحمدي، سميه نيکزاد، حسين يوزباشي، پروين جواديپور، کوروش پارسانژاد، محمدحسين مويدي، محمد خزائي و محمد صابر شيخ رضايي است.
فراخوان آثار اولين کتاب گرافيک مذهبي در زمينه طراحي پوستر، بروشور، نشانه و لوگوتايپ، صفحهآرايي و طراحي جلد کتاب و نشريات که سال 96 زير نظر علي وزيريان و از سوي مرکز تجسمي حوزه هنري اعلام شد، هنرمنداني از سراسر کشور نسبت به ارسال آثارشان، متناسب با موضوع فراخوان، براي انتشار در اين کتاب اقدام کردند که پس از پايان مهلت فراخوان، آثاري از 102 هنرمند براي انتشار در اولين کتاب سال گرافيک مذهبي انتخاب شد و در نهايت کتاب مذکور در اوايل سال جاري منتشر شد.
در قسمتي از يادداشت ابتدايي اين کتاب آمده است: «مرکز هنرهاي تجسمي حوزه هنري قصد دارد اين کتاب را به منظور معرفي طراحان آثار ديني و گسترش اين نوع از فرهنگ بصري نوين، انشاءا... هر ساله و يا هر دوسال يکبار به صورت مستمر منتشر کند. در انتخاب آثار اين کتاب سعي شده بيش از هر چيز ملاحظات هنري و حرفهاي مدنظر باشد تا دستهبنديهاي رايجي که معمولا حاصلش موجب افتراق است. از اين منظر ممکن است آثاري از طراحان غيرمذهبي نيز در اين مجموعه به چشم آيد که آن را بر اساس فطرت خداجويشان خلق کردهاند.»
اولين کتاب سال گرافيک مذهبي در قطع رحلي کوچک و با مقالاتي از سيدعلي ميرفتاح، دکتر محمد خزايي و علي وزيريان به صورت چهاررنگ و در 162 صفحه توسط انتشارات سوره مهر منتشر شد.
_blank
matn
کوچه جراحها
همدان شهري قديمي است شهري با تاريخ و خاطراتي سالخورده که اگر امروز در خيابانها و کوچه پس کوچههايش خوب بگرديم پيدايشان ميکنيم. خاطراتي که هرکدامشان جلوهاي از زندگي اين مردم کهناند. نام هريک از کوچه ها، محلهها و خيابانهاي همدان وجه تسميهاي دارد که از گذشتههاي دور بر آنها به يادگار مانده است. بسياري از ما علت نامگذاري و حتي نامهاي قديمي کوچههاي همدان را يا از ياد بردهايم يا به کلي از آن بيخبريم. در اين بخش تلاش شده است معرفي مختصري از نامهاي قديمي کوچهها و خيابانهاي همدان قديم صورت گيرد.
کوچه جراحها يکي از کوچههاي قديمي همدان است که گفته ميشود جراحان سنتي همدان در آن سکونت داشتهاند و بيماران با شناخت اين کوچه به آنها مراجعه ميکردند. اين کوچه هم اکنون کنار خيابان باباطاهر واقع شده است و به بازار حسين خاني متصل ميشود.
_blank
matn
با تذکر چندين نفر
پزشک مجبور به تمکين شد
در قرآن مجيد آمده است: شما بهترين امتي بوديد که به سود انسانها آفريده شده، چون امر به معروف و نهي از منکر ميکنيد.
پيامبر اعظم اسلام(ص) ميفرمايد: هر که امر به معروف و نهي از منکر کند او جانشين خدا و جانشين رسول او در زمين است.
حکايت: در نزديک منزل مرحوم آيتا... شاهآبادي دکتري بود که براي دخترش معلم موسيقي گرفته و به اصطلاح در مرحله آموزش صداي موسيقي آنچناني مردم را آزار ميداد. ضمن اينکه مطب اين پزشک هم در همان محل (بخشي از منزل) بود. مرحوم شاهآبادي به پزشک مراجعه و از او خواستند طوري عمل کنند که صداي موسيقي در کوچه پخش نشود. پزشک قبول نکرد. مرحوم شاهآبادي در مسجد به مردم گفت: به ايشان تذکر دهيد که با آلودگي صوتي مزاحم نشوند. چند نفر از نمازگزاران در نوبتهاي مختلف سراغ پزشک رفته و از او خواستند که به اين مزاحمت پايان دهد. بالاخره او مجبور شد تمکين کند. روزي مرحوم شاهآبادي را ديد و گفت: من فکر ميکردم بروي شکايت کني ولي درباره اين اقدام با روش مردمي نينديشيده بودم.
امر بر معروف زينسان لازم است
چون صلاح اجتماع و مردم است
_blank
matn
بازديد معاون توسعه مديريت و منابع دانشگاه از بيمارستان شهيد قدوسي نهاوند
هگمتانه، گروه رويداد: معاون توسعه مديريت و منابع دانشگاه علوم پزشکي همدان، افتتاح واحد بانک خون و بخش پاتولوژي آزمايشگاه بيمارستان شهيد قدوسي نهاوند را گامي مؤثر در ارائه کيفيت خدمات درماني به بيماران دانست.
بهروز رحيمي به همراه مديران و کارشناسان حوزه ستادي معاونت توسعه و مديران بيمارستانهاي کل استان همدان با افتتاح واحد بانک خون و بخش پاتولوژي آزمايشگاه بيمارستان مذکور از ديگر بخشهاي آن بيمارستان نيز بازديد کردند.
وي اظهار کرد: با توجه به اينکه بيمارستان شهيد قدوسي نهاوند يک بيمارستان نو پاست با برخورداري از تيم مديريتي و کادر درماني توانمند در مسير پيشرفت گامهاي مؤثري برداشته و فعاليتهاي قابل توجه خيران سلامت در اين مرکز يکي از اتفاقات بسيار فرخندهاي است.
وي تصريح کرد: اين بيمارستان از ديد دانشگاه علوم پزشکي همدان مانند يک نهال تازه کاشته شده است که اگر درست آبياري و حمايت مديريت شود به طور قطع از پربارترين بيمارستانهاي دانشگاه علوم پزشکي همدان در آينده نزديک خواهد بود و اين تنها با مديريتي نوين و همفکري کادر مديريتي و درماني آن بيمارستان تحقق پيدا خواهد کرد.
معاون توسعه مديريت و منابع دانشگاه علوم پزشکي همدان در پايان از دارابي رئيس شبکه بهداشت و درمان نهاوند و سيف مدير بيمارستان شهيد قدوسي و همه کادر اداري و درماني آن مرکز براي تلاش در راستاي بهبود روند کارها و پيشرفت اين مرکز قدرداني کرد.
_blank
|