هگمتانه، گروه شهرستان: پیشینه مجسمه سازی به دوره سنگی (عصرحجر) بازمی گردد مجسمه‌هایی سنگی، برنزی، فلزی و چوبی. چوب در عالم مجسمه‌سازی، ظاهری خشن اما درونی لطیف دارد و این هنرمند است که ظاهر خشن آن را صیقل داده و رازهای اسرار آمیز و لطیف درونش را آشکار می‌کند. در شهرستان ملایر نیز جوانان بسیاری در حوزه مجسمه سازی روی چوب مشغول به‌کار بوده و با دستان توانمند خود بر کالبد بی جان چوب روحی دوباره بخشیده و اثری ارزشمند خلق می‌کنند. پای صحبت یکی از آنان نشستیم؛ جوانی که درخواست‌های بسیار از چندین کشور جهان را رد کرده و دوست دارد در کشور خود بماند.
به گزارش هگمتانه، احمد محبی‌نیا، متولد و ساکن شهرستان ملایر است که از سن 10 ‌سالگی به هنر منبت روی آورده و اکنون به هنرمندی تبدیل شده که از تکه‌ای چوب با هنری به قدمت هزاران سال و پیش از تمدن بشری، پیکری از عقاب می‌تراشد و یا با اسبی در میدان هنر یکه تازی می‌کند.
برای احمد در خلق چنین آثاری همین بس که دبیر ادبیات دوران دبیرستانش آرایه تشخیص را به او آموخت آرایه‌ای که از 18 سالگی بر کالبد خسته و سرد چوب رویشی پدید آورد که نه تنها ایران بلکه جهانی را پر فروغ می‌کند. او که سراپای این هنر را بدون هیچ آموزشی و به صورت کاملا تجربی آموخته حالا بر بام هنر مجسمه سازی روی چوب ایستاده و رازهای خفته بر تن سرد و بی جان چوب را بر همگان آشکار می‌کند.

چگونه توانستید بدون هیچ آموزشی چنین آثار ارزشمندی را خلق کنید؟
با عشق و علاقه‌ای که به این کار داشتم، به نتایج درخشانی دست پیدا کردم و پس از هشت سال تلاش مداوم، امروز بسیاری از مجسمه‌هایی که ساختم به کشورهای مختلف دنیا از جمله قطر، امارات، عراق، آلمان، سوئد و انگلستان صادر می‌شود. البته در رسیدن به این جایگاه عمویم -  استاد حبیب محبی نیا کمک بسیاری به من کرد و از تجربه‌های او بسیار آموختم.

داستان ساخت عقاب برای نمایشگاه اکسپو دبی چه بود؟
قبل از آغاز نمایشگاه اکسپو 2020، با همکاری عمویم شروع به ساخت یک عقاب کردیم که برای رساندن کار به نمایشگاه، 25 روز به صورت شبانه روزی و 2 شیفت مشغول بودیم کاری که یک نفر با هشت ساعت کار مفید، می‌تواند طی 5 الی 6 ماه تحویل دهد. اما این عقاب با تلاش شبانه روزی ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن ساخته و پردازش شد. البته متأسفانه بنا به دلایلی به نمایشگاه اکسپو نرسید. نکته جالب این مجسمه ساخت آن در قطعات واقعی و با طول بال‌های 80 سانتی‌متر بود.

از چه کسانی سفارش کار می‌گیرید؟
علاقمندان به مجسمه از اقصی نقاط دنیا به ما سفارش می‌دهند و بیشتر سفارش‌دهندگان در خارج از کشور هستند و با مشتری‌های داخلی خاص خود هم به صورت سفارشی کار می‌کنیم. اگر در طول ماه خوب کارکنیم، دو تا سه طرح عقاب یا کرگدن و فیل به عنوان مبلمان یا تکی می‌توانیم تولید کرده و تحویل دهیم.
البته باید بگویم از برخی کشورها درخواست‌هایی مبنی بر راه‌اندازی واحد تولیدی و ادامه فعالیت در آنجا را دارم اما من به عنوان یک ایرانی، به وطن خود عشق می‌ورزم و دوست دارم در کشور خود بمانم و به جوانان وطن و شهرم خدمت کنم.

برای آموزش این هنر به دیگران اقدامی انجام داده‌اید؟
باتوجه به استقبال جوانان به یادگیری این هنر در حال فراهم کردن شرایط برای حضور کارآموزان به ویژه بانوان هستیم و امیدواریم بتوانیم با آموزش استادکارانی جوان، خلاق و کاربلد، علاوه بر رفع نیاز بازار در ایجاد اشتغال قدمی هر چند کوچک برداریم. آموزش این هنر با حداقل هزینه و حمایت از هنرجویان در فروش محصولاتشان از اهدافی است که دنبال می‌کنم.

تا به‌حال با ارگان دولتی یا غیر دولتی همکاری کرده‌اید؟
بله شهرداری ملایر شرایطی را فراهم کرده که بتوانیم برخی درختان خشکیده و در حال نابودی را به مجسمه‌های زیبا و در خور شأن فضا و مبلمان شهری تبدیل کنیم و از نابودی کامل آنان جلوگیری شود که فعلا در مرحله عقد قرارداد است.

مشکلات عمده‌ای که در طی این سال‌ها با آن مواجه بوده‌اید چیست؟
در این حوزه نیز مانند دیگر مشاغل مشکلاتی وجود دارد اما بزرگترین مشکلی که همه فعالان حوزه مبل و منبت و چوب با آن درگیر هستند تأمین مواد اولیه و چوب است؛ در حال حاضر در بازار ایران بنا به مشکلات اقتصادی و تحریم‌های ظالمانه‌، نمی‌توانیم چوب با کیفیت و درجه یک را به آسانی تهیه کنیم اگر هم موفق شویم باید با قیمت گزافی آن را تأمین کنیم که سبب افزایش قیمت کارهای تولیدی می‌شود. به نظر من با ایجاد یک تعاونی با حضور همه فعالان این هنر صنعت می‌توان مشکل تهیه مواد اولیه را حل کرد.

از مسؤولان شهر چه درخواستی دارید؟
هنرمندان این صنعت را حمایت کنند و حداقل امکانات زیرساختی و خدماتی برای کارگاه‌ها به ویژه کارگاه‌های حاشیه شهر، فراهم کنند. البته باید از شهرداری ملایر و اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که همکاری‌های لازم را با ما داشتند تشکر کنم.
فرماندار ویژه ملایر هم پس از بازدید از غرفه ما در نمایشگاه صنایع دستی ملایر، قول داد که همکاری لازم در راستای دریافت تسهیلات برای توسعه کارگاه را داشته باشد که امیدواریم به زودی انجام شود تا بتوانیم تجهیزات و امکانات لازم برای توسعه کارگاه و جذب نیروی کار را فراهم و سرمایه لازم برای تولید بیشتر را تأمین کنیم.
یکی دیگر از خواسته‌های مهم من و هنرمندان دیگر این حوزه از اداره میراث فرهنگی و صنایع دستی نظارت بیشتر بر صنایع دستی ملایر است. امیدوارم شرایطی را فراهم کنند تا علاقمندان برای آزمون و دریافت گواهینامه صنایع دستی مجبور نباشند به اصفهان سفر کنند. همچنین قوانین کپی‌رایت کارها به ویژه در حوزه صنایع دستی باید سختگیری‌های بیشتری داشته باشد تا کسی نتواند از تصاویر و کارهای دیگران استفاده کند.

در مورد آخرین سفارشی که داشته‌اید بگویید؟
به نقل از ایسنا، یک سفارش از کشور قطر دارم مجسمه‌ای به طول و عرض یک و نیم و ارتفاع 5 متر که کار ساخت آن را آغاز کردم و در آینده‌ای نزدیک از آن رونمایی می‌کنم.